کارایی هزینه های عمومی و خصوصی سلامت با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها

مسئله افزایش بهره وری و کارایی هزینه های سلامت برای تمامی کشورها مهم است. در راستای افزایش کارایی و بهره وری، شناخت جایگاه فعلی و اندازه گیری کارایی در نظام های سلامت از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این مطالعه با هدف تعیین کارایی هزینه های عمومی و خصوصی سلامت در کشورهای منطقه با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها در دوره زمانی 2005 - 2010 انجام شده است.
روش پژوهش: این مطالعه از نوع مطالعات تحلیلی - توصیفی است. در این مطالعه برای تعیین کارایی هزینه های عمومی و خصوصی سلامت از روش تحلیل پوششی داده ها (DEA) و نرم افزار GAMS استفاده شده است. متغیرهای نهاده در این مطالعه شامل هزینه های عمومی سلامت و هزینه های خصوصی سلامت و متغیرهای ستانده نیز شامل امید به زندگی، نرخ مرگ و میر نوزادان در هر هزار تولد زنده، نرخ خام مرگ و میر در هر هزار نفر، نرخ مرگ و میر کودکان زیر 5 سال در هر هزار تولد زنده و نرخ باروری کل است.
میانگین کارایی فنی هزینه های سلامت در بخش دولتی و خصوصی ایران به ترتیب 63/0 و 25/0 است. نتایج مقایسه میانگین کارایی هزینه های عمومی و خصوصی سلامت در کشورهای منطقه منا نشان می دهد از یک سو، میانگین کارایی هزینه های عمومی همواره بیشتر از میانگین کارایی هزینه های خصوصی بوده است. از سوی دیگر، اختلاف بین میانگین کارایی هزینه های عمومی و خصوصی سلامت در طی دوره بهبود یافته است. هم چنین نتایج تحلیل حساسیت نشان می دهد که بسیاری از کشورهای مورد بررسی به عواملی نظیر امید به زندگی، نرخ خام مرگ و میر و نرخ باروری حساسیت بالایی دارند.
کارایی هزینه های عمومی سلامت در مقایسه با هزینه های خصوصی سلامت بالاست. از اینرو بازنگری در ساختار هزینه های عمومی، باز تعریف هزینه های عمومی و توجه به جایگاه بخش خصوصی ضروری به نظر می رسد.