ایران و ژئوپلیتیک آسیای باختری (بازنگری ژئوپلیتیکی که هنوز شکل نگرفته است)

نظام جهانی دگرگون شده در دهه1990،اوضاع آسیای باختری و اولویت های ژئواستراتژیکش را در حدی باورنکردنی دگرگون کرد.در همان حال، اولویت ژئواستراتژیک در منطقه خزر- آسیای مرکزی ایران را در یک وضعیت محوری در غرب آسیا قرار داده است: در حالی که بازی های ژئوپولیتیک و ژئو استراتژیکی ایالات متحده نومحافظه کار با بازیگران گوناگون پس از سقوط شوروی پیشین پی گیری کرد حساسیت های بزرگی را در وضعیت ژئوپولیتیکی منطقه سبب شده است.
در شکل گیری های اولیه ژئوپولیتیکی استنباط پیدا شدن یک هارتلند جدید در منطقه واقع در میان دو منطقه خزر-آسیای مرکزی و خلیج فارس (جفری کمپ:1997، 14-16) سبب گردید تا ایران خود به خود در مقام ژئوپولیتکی تازه و حساس یک پل سرزمینی میان آن دو منطقه قرارگیرد در آن راستا بود که فکر شد اگر قرار باشد خاورمیانه و خلیج فارس با منطقه خزر- آسیای مرکزی ارتباطی جغرافیایی برقرار کنند، چنین ارتباطی تنها از راه ایران واقعیت پذیر است، چرا که ایران تنها کشور خاورمیانه و خلیج فارس است که در منطقه خزر- آسیای مرکزی نیز حضور جغرافیایی واقعی دارد. در همان حال، ایالات متحده امریکا پذیرفتن موقعیت جغرافیایی جدید ایران و در نظر گرفتنش در طرح های امنیتی مربوط به نظام نوین جهانی مورد نظر خود را دشوار دید. این وضعیت جغرافیایی بستری ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک را شالوده ریخت که مفاهیم امنیتی متفاوت ایران و امریکایی رو درروی هم قرار گرفته و بر روابط دو جانبه میان آن دو سایه افکند.