واکنش وزن مخصوص ظاهری خاک، برخی ویژگی های زراعی و عملکرد جو دیم به روش های مختلف خاک ورزی در منطقه همدان

این آزمایش در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه بوعلی سینا، به منظور مطالعه اثر روش های مختلف خاک ورزی بر وزن مخصوص ظاهری خاک، عملکرد و اجزای عملکرد ارقام جو در شرایط دیم، اجرا شد. سه سطح خاک ورزی (CT: خاک ورزی مرسوم، MT: خاک ورزی حداقل و NT: بدون خاک ورزی) و پنج رقم جو (V1: محلی، V2: آبیدر، V3: والفجر، V4: بهمن و V5: ماکویی) در یک آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 90-1389 مورد مطالعه قرار گرفت. صفات وزن مخصوص ظاهری خاک، ارتفاع بوته، اجزای عملکرد، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که بیشترین مقدار وزن مخصوص ظاهری خاک با مقادیر 1/09، 1/26 و 1/29 گرم بر سانتی متر مکعب به ترتیب برای عمق های نمونه برداری 10-0، 20-10 و 30-20 سانتی متر در تیمار MT مشاهده شد. ولی بین تیمارMT وNT تفاوتی وجود نداشت. در مقایسه بین ارقام، رقم والفجر بدون اختلاف معنی دار با ارقام بهمن و ماکویی، بیشترین وزن مخصوص ظاهری خاک را به خود اختصاص داد. استفاده از گاوآهن قلمی (MT) منجر به تولید بیشترین ارتفاع بوته (70 سانتی متر) هم چنین اجزای عملکرد (513 سنبله در متر مربع و 2/19 دانه در سنبله) شد. در بین ارقام نیز بیشترین ارتفاع بوته (72/7 سانتی متر) و تعداد دانه در سنبله (23/2 دانه در سنبله) از رقم والفجر به دست آمد. هم چنین، نتایج نشان داد که تیمار V3×MT بیشترین عملکرد دانه (3100 کیلوگرم در هکتار) را داشت. بنابراین، استفاده از روش خاک ورزی حداقل و رقم والفجر ممکن است قابل توصیه باشد.