کانی سازی، دگرسانی و پی جویی های ژئوشیمیایی در گستره ی شرق کیبرکوه (جنوب غربی خواف)

منطقه ی کیبرکوه در70 کیلومتری جنوب غربی شهرستان خواف در استان خراسان رضوی و شمال شرقی بلوک لوت قرار دارد. واحدهای سنگی منطقه شامل اسلیت، فیلیت، شیست و سنگ آهک دوبار تبلور یافته وابسته به پالئوزوئیک اند که تحت نفوذ توده های گرانیت تا دیوریت به شکل دایک و استوک به سن کرتاسه تا ترشیاری قرار گرفته اند. براساس پذیرفتاری مغناطیسی توده های نفوذی اکسید و احیا کننده هستند که بیشتر توده های اکسید شده دارای خاصیت دگرسانی و کانی سازی هستند. توده های اکسید کننده بخش شرقی کیبرکوه به سن ائوسن میانی وابسته به محیط های فرورانش حاشیه ی قاره بوده و اغلب دارای پتاسیم بالا تا شوشونیتی و شبه رخشان هستند. منطقه های دگرسان پروپلیتیک با وسعت بیشتر، سرسیتیک، آرژیلیک و سیلیسی با گسترش کمتر در جنوب گستره مشاهده می شوند. کانی سازی ها در مرز توده های نفوذی و یا در درز و شکستگی های توده ها به صورت رگه و رگچه در جنوب منطقه دیده می شوند. رگه و رگچه ها در راستای شمال غربی- جنوب شرقی با شیب 70 تا 80 درجه و با ضخامت تا نیم متر گسترش یافته اند. آن ها را می توان به دو دسته تقسیم نمود: 1- رگه ها و رگچه های همراه با گالن، اسفالریت و باریت به عنوان کانی های اولیه که نسل اول کانی سازی را تشکیل داده اند 2- رگه و رگچه های همراه با پیریت، کالکوپیریت و کوارتز به عنوان کانی اولیه و کوولیت، بورنیت، کالکوسیت، مالاکیت، آزوریت و اکسیدهای آهن (مگنتیت، هماتیت و لیمونیت) به عنوان کانی های ثانوی که از نسل دوم کانی سازی هستند. کانی های پاراژنز و روابط کانی ها نشان از یک فعالیت گرمابی و نهشت کانی های یاد شده در حداقل دو مرحله در بخش بالایی توده های نفوذی سری اکسید کننده منطقه دارند. پی جویی های ژئوشیمیایی رسوب های رودخانه ای بی هنجاری عناصر مس (ppm 68)، سرب (ppm 1691)، روی (ppm 320)، باریم (ppm 5003)، و سنگ، بی هنجاری عناصر مس (3%)، طلا (ppb 2657)، نقره (ppm 160)، سرب (4%)، روی (ppm 2159)، باریم (ppm 1466) بیسموت (ppm 1767) و مولیبدن (ppm 66) در جنوب منطقه میزان نسبتا بالایی را نشان می دهد.