زمینه های کاربردی و اقتصادی نانو در بهینه سازی صنایع بالادستی نفت

نانوفناوری امروزه سهم قابل توجهی را در پیشرفت های فناوری در بسیاری از صنایع نظیر برق، محیط زیست، پزشکی، داروسازی، فضانوردی، فیلمبرداری و به تازگی صنایع وابسته به انرژی، به خود اختصاص داده است. طبق بررسی های پژوهشگران در نیم قرن آینده میزان تقاضای جهانی انرژی دو برابر خواهد شد. بنابراین نیاز به استفاده از فناوری های های جدید و نوعی بازنگری در نوع تولید و مصرف منابع انرژی به وفور احساس می شود. اما آنچه امروزه فناوری نانو را در صدر اخبار علمی کاربردی قرار داده است، شناخت ابعاد پنهان آن در فیزیک اجسام و علم مواد است که با اختراع میکروسکوپ های اتمی به اوج خود رسیده است. افزون بر این، صنعت نفت و به ویژه بخش بالادستی آن، صنعتی راهبردی برای ایران است و برای کاربردهای تحقیقاتی فناوری نانو در این صنعت، افق روشنی متصور است. با این همه، از آنجا که نمونه ای از تحقیقات علمی درباره تعیین اولویت های فناوری نانو در صنایع مختلف کشور و به ویژه در صنعت نفت یافت نشده، موضوع این پژوهش به یافتن اولویت های کاربرد فناوری نانو در صنایع بالادستی نفت و نقش اقتصادی آن، اختصاص یافته است. بدیهی است که راهکارهای ارائه شده در این مقاله، نسخه توسعه و درمان کلیه مشکلات صنعت نفت ایران نیست و از این حیث تصمیم کاربرد این فناوری در هر عملیاتی باید با درنظر گرفتن شرایط فنی و مهندسی اتخاذ شود.