کنگ دز هوخت و کلنگ دس حت (تحقیقی درباره نام ایوان ضحاک در شاهنامه و سنی ملوک الارض و الانبیاء)
نویسنده:
چکیده:
نام ایوان ضحاک در شاهنامه فردوسی به صورت «کنگ دز هوخت» آمده است. برخی از محققان، جزء «هوخت» در ترکیب را با واژه hūxt در پهلوی تطبیق داده و آن را «کنگ دز پاک» معنی کرده اند. این تعبیر صائب به نظر نمی رسد؛ چه قراینی در دست است که نشان می دهد لفظ «هوخت» در این ترکیب ربطی به واژه hūxt در پهلوی ندارد. گذشته از این، واژه hūxt در متون پهلوی به معنی «پاک» استعمال نشده است. نام ایوان ضحاک، علاوه بر شاهنامه فردوسی، در گزارشی از حمزه اصفهانی به صورت «کلنگ دیس» و «دمن حت»، در مجمل التواریخ و القصص به صورت های «کنگ دژ هوخت»، «کلنگ دیس» و «دس حت» و جزء اول آن در تاریخ الامم به صورت «زرنج» ضبط شده -است. بر اساس شواهد و قراینی که در مقاله حاضر گزارش شده اند، می توان یقین داشت که همه این گونه ها، تعبیر نادرستی از Kurind dušīd/ dužīd در خداینامه پهلوی هستند؛ خود گونه اخیر نیز قطعا ماخوذ از اصل Kuuiriṇta dužīta (تحت اللفظ: «کریند صعب العبور» یا «کریند دست نایافتنی») نام جایگاهی در اوستا است.
کلیدواژگان:
ایوان ضحاک ، کنگ دز هوخت ، کلنگ دیس ، دمن حت ، دس حت
زبان:
فارسی
صفحات:
145 تا 156
لینک کوتاه:
https://www.magiran.com/p1399502
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با ثبت ایمیلتان و پرداخت حق اشتراک سالانه به مبلغ 1,390,000ريال، بلافاصله متن این مقاله را دریافت کنید.اعتبار دانلود 70 مقاله نیز در حساب کاربری شما لحاظ خواهد شد.
پرداخت حق اشتراک به معنای پذیرش "شرایط خدمات" پایگاه مگیران از سوی شماست.
اگر عضو مگیران هستید:
اگر مقاله ای از شما در مگیران نمایه شده، برای استفاده از اعتبار اهدایی سامانه نویسندگان با ایمیل منتشرشده ثبت نام کنید. ثبت نام
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!