کارایی برخی جدایه های ریزوبیومی بومی مولد ACC-دآمیناز در تعدیل تاثیرات سوء اتیلن تنشی بر شاخص های رشد کلزا (.Brassica napus L)

در این پژوهش، توانایی 32 جدایه ریزوبیومی بومی (26 جدایه متعلق به گونه سینوریزوبیو[j1] م ملیلوتی (Sm)، 4 جدایه متعلق به گونه ریزوبیوم لگومینوزاروم بیووار فازئولی (Rlp) و 2 جدایه متعلق به گونه ریزوبیوم لگومینوزاروم بیووار ویسیه (Rlv)) متحمل به شوری، برای استفاده از ACC به عنوان تنها منبع تامین کننده نیتروژن در محیط کشت RMM ارزیابی شد. براساس نتایج، 25 جدایه برای ACC-دآمیناز مثبت ارزیابی شدند و جدایه ها براساس رشد در محیط RMM حاوی ACC در سه گروه قوی، متوسط و ضعیف طبقه بندی شدند. در مرحله بعد، آزمون گلخانه ای در گروه علوم و مهندسی خاک دانشگاه تهران در سال 1390، با هدف بررسی کارایی 2 جدایه قوی (Rlp281R و Sm103R)، 1 جدایه ضعیف (Sm29R) و به همراه تیمار شاهد، برای بهبود شاخص های رشد کلزا تحت تنش شوری 0، 3، 6 و 9 دسی زیمنس بر متر، به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد مایه زنی با جدایه Rlp281R حتی در شوری 9 دسی زیمنس بر متر، به طور معنی داری وزن تر و خشک ریشه (به ترتیب 32 و 6/62 درصد)، وزن تر و خشک اندام هوایی (22 و 5/23 درصد)، ارتفاع بوته (49 درصد) و جذب نیتروژن (50 درصد) را نسبت به شاهد افزایش داد. همچنین در این سطح شوری، مایه زنی با Sm103R جذب فسفر را 5/34 درصد نسبت به شاهد افزایش داد. همبستگی مثبتی بین فعالیت ACC-دآمیناز جدایه ها و شاخص های رشد گیاه به ویژه زیست توده ریشه مشاهده شد (ضریب همبستگی پیرسون >82/0). این نتایج نشان می دهد مایه زنی با جدایه های دارای فعالیت بالای ACC-دآمیناز در افزایش شاخص های رشد کلزا موفق تر عمل می کند و تاکیدی بر این است که استفاده از این جدایه ها می تواند به عنوان راهکار بیولوژیک در کاهش تاثیرات تنش شوری مطرح باشد.