بررسی چالش نظری و تبیین انگاره اکوتوریسم شهری

هدف این مقاله تبیین نظری انگاره اکوتوریسم شهری از طریق بررسی مباحث نظری توسعه پایدار و ریشه های شکل گیری مفهوم اکوتوریسم است. همچنین، این مقاله درصدد است به این پرسش پاسخ دهد که تا چه میزان مفهوم اکوتوریسم قابلیت تطابق با محیط های شهری (محیط انسان ساخت) را دارد؟ گروهی از اندیشمندان حوزه طبیعت گردی، واژه ترکیبی «اکوتوریسم شهری» را، در تضاد و مخالفت با اصول بنیادین معنای اکوتوریسم می دانند. از طرف دیگر، گروهی درصددند که با بحث نظری ای که بیشتر متکی بر پروژه اجرایی است، ثابت کنند که مفهوم «اکوتوریسم شهری» راهبرد نوین در خصوص شهرهاست و لذا اکوتوریسم، در معنای بنیادین را «اکوتوریسم سنتی» می نامند. از این رو در این مقاله ضمن بررسی چرایی شکل گیری تفکر توسعه پایدار و قوام یافتن واژه اکوتوریسم از دل تحولات قرن بیستم میلادی در حوزه گردشگری، اصول بنیادین اکوتوریسم از دل متون اندیشمندان پس از دهه پنجاه در این حوزه استخراج شده است. این کنکاش در واقع، ورای بیان معنای اکوتوریسم است. به عبارت دیگر، هدف این مقاله مطالعه در ادبیات و انگاره[i] اصلی شکل گیری واژه اکوتوریسم (نه صرفا بیان معنای آن) با روش مقایسه ای- تحلیلی و بیان چرایی شکل گیری ادبیات اکوتوریسم شهری و تدوین انگاره آن است. از این رو با تدوین سیر تحول مباحث نظری در خصوص دو واژه اکوتوریسم سنتی و شهری بر خلاف مقالات سایر صاحب نظران که مبتنی بر نمونه موردی بحث کرده اند، نوآوری این مقاله در تدقیق و تعریف معنای واژه اکوتوریسم شهری و تدوین انگاره آن صرفا از طریق بیان مباحث نظری مربوطه است.