دولت متحد یا اتحادیه کشورهای اسلامی از آرمان تا واقعیت

دنیای امروز، دنیای دولت هایی است که مهمترین عنصر تشکیل دهنده آنها، ملت ها و به عبارت دیگر، عامل انسانی می باشد. جهان اسلام نیز با حدود 50 کشور اسلامی و مرزهای بین المللی معین، شاهد دولت های بزرگ و کوچکی است که الزامات حقوق بین الملل بر روابط میان آنها با یکدیگر و نیز با دولت های غیر مسلمان، سایه افکنده است. پرسش اساسی این است که آیا در عصر دولت های ملی، می توان نظریه دولت واحد دینی را مطرح و عملیاتی کرد؟ یافته های این مقاله نشان می دهد که هرچند با توجه به واقعیات موجود و الزامات بین المللی و همچنین وضعیت حاکم بر کشورهای اسلامی، تحقق ایده دولت یکپارچه اسلامی (قبل از ظهور حضرت ولی عصر) تقریبا ناممکن است، اما به جای دولت ملت های کنونی که اسلام، آنها را به رسمیت نمی شناسد و دولت امت آرمانی که تحقق آن در حال حاضر ناممکن است، می توان ایده جایگزینی را ارائه داد؛ ایده ای که هم به لحاظ نظری و هم با توجه به واقعیات عینی در قالبی محدودتر یا در قالب تاسیس یک دولت بزرگ، متشکل از تعدادی از دولت های اسلامی و یا به عنوان اتحادیه کشورهای اسلامی شکل می گیرد و با توسعه کمی و کیفی، به تدریج می تواند به سمت دولت آرمانی گام بردارد. این مقاله با برشمردن موانع چهارگانه ای که در راه تاسیس دولت متحد اسلامی وجود دارد، زمینه ها و راهکارهای وحدت نسبی جهان اسلام را بررسی کرده است.