بررسی شناسه های حرارتی جداره های پوسته خارجی بنا (نمونهء موردی مناطق روستایی اردبیل)

بحران محیط زیست در نیم قرن گذشته و سالیان اخیر، زندگی بشر بر روی کره زمین را با چالش های جدیدی روبرو ساخته است. پیامدهای ناشی از روش های زندگی ماشینی و صنعتی و استفاده روزافزون از سوخت های فسیلی به منظور دستیابی به آسایش بیشتر در زندگی روزمره، روز به روز توجه به مسائل زیست محیطی و مصرف بهینه سوخت را در کانون توجه اندیشمندان قرار داده است.در طراحی معماری، آسایش حرارتی1 از مقوله های بسیار مهم بوده و تامین آسایش حرارتی ساکنین یک بنا از دغدغه های اصلی در طراحی فضاهای زیستی می باشد، امروزه در کشور ما، به منظور دستیابی به این آسایش، میزان مصرف انرژی در بخش ساختمان به نسبت استانداردهای جهانی، در حد بالایی قرار دارد. بالا بودن این میزان، مسلما با عوامل و فاکتورهای تاثیر گذار مختلفی درارتباط است که در این میان نباید نقش جداره ها و پوسته های خارجی بنا، نادیده گرفته شود. در این مقاله سعی بر این بوده است که با بررسی جداره های متداول در معماری بومی و مناطق روستایی اقلیم سرد، نقش پوسته های خارجی بنا در انتقال و اتلاف انرژی حرارتی مورد بررسی قرار گیرد، در این راستا و به منظور دستیابی به نتایج قابل قبول در این پژوهش مراحل زیر طی شده است:1 نقش و وظیفه پوسته خارجی بنا در یک ساختمان و بنا، بررسی و تجزیه و تحلیل شده است. 2- با نگاهی به مفاهیم آسایش حرارتی، محدوده آسایش حرارتی افراد در فضاهای بسته مورد بررسی قرار گرفته و این دامنه استخراج و مشخص گردیده است. 3 داده های هواشناسی، ویژگی های اقلیمی و اقلیم منطقه اردبیل استخراج و بررسی گردیده و با مشخص شدن نوع اقلیم این مناطق (جزو مناطق سرد ایران) و مقایسه ویژگی های اقلیمی این مناطق با دامنه تغییرات دمایی در محدوده آسایش حرارتی، مسیر حرکت و جریان و نحوه انتقال انرژی حرارتی توسط پوسته های خارجی بنا، مشخص گردیده است. 4- روش های انتقال انرژی حرارتی در جداره ها، روش های محاسبه میزان تبادل انرژی حرارتی و شناسه های حرارتی جریان انتقال ناپایدار مورد بررسی قرار گرفته و به منظور سهولت محاسبات و افزایش دقت در محاسبات مربوط به شناسه های حرارتی، نرم افزار مورد نیاز تهیه گردیده است. 5 مشخصات انواع جداره های متداول در مناطق مورد بحث، جمع آوری گردیده و در این برداشت ها، جزئیات جداره ها، مصالح متداول بومی در پوسته خارجی بنا ها و ویژگی های پوسته های خارجی، گردآوری شده است. 6 شناسه های حرارتی جداره های پوسته خارجی بناها در مناطق مورد بحث، محاسبه شده، سپس این شناسه ها بترتیب اولویت آن ها، در نمودارهای مورد نیاز، باهم مقایسه شده اند. 7- با توجه به نتایج حاصل از مطالعات و محاسبات صورت گرفته، ویژگی ها و مشخصات هر یک از مصالح متداول در معماری بومی منطقه، جمع بندی شده است. امید است این پژوهش، گامی مثبت به سمت شناخت بهتر و دقیق تر مشخصات و ویژگی های مصالح متداول در پوسته خارجی بناهای بومی مناطق سرد ایران باشد.