واکنش هدایت روزنه ای به تغییرات پتانسیل آب برگ و دمای تاج در درخت بادام تحت تنش شوری و کمبود آب

اراضی وسیعی از کشور متاثر از پدیده شوری و خشکی است. درخت بادام به دلیل تحمل خوبی که به کم آبی دارد، در مناطق خشک و نیمه خشک کاشته می شود. با توجه به حساس بودن این گیاه به شوری، مدیریت آبیاری آن مستلزم تمهیداتی است که ما را به آگاهی از تاثیر تنش شوری و خشکی بر ویژگی های آبی[1] آن ناگزیر می کند. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر تنش هم زمان خشکی و شوری بر ویژگی های آبی درخت بادام در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تیمار شوری آب، شامل آب چاه با شوری dS/m2 (T1)، و آب های شور شده با نمک هائی با همان ترکیب آب چاه dS/m4 (T2) و dS/m5 (T3)در سه تکرار و در ایستگاه باغبانی مرکز تحقیقات کشاورزی استان آذربایجان شرقی در خاکی با بافت شن لومی اجرا شد. درخت ها با آب تهیه شده براساس تیمارهای موجود به روش تشتکی به شعاع 85 سانتی متر آبیاری شدند. در طول فصل رشد دمای تاج درخت، دمای هوا، رطوبت نسبی هوا، پتانسیل آب برگ، هدایت روزنه ای و رطوبت خاک تا عمق 70 سانتی متر در وسط روز (12 تا 14) اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد که شوری تاثیر معنی داری (P<0.0001) بر هدایت روزنه ای (gs)، پتانسیل آب برگ (LWP)، دمای پوشش سبز (Tc) و تخلیه آب قابل استفاده خاک (AWD) دارد. متوسط فصلی gs برای تیمارهای T1 تا T3 به ترتیب 86/ 0، 59/ 0 و 44/ 0 سانتی متر بر ثانیه و پتانسیل آب برگ برای همان تیمارها به ترتیب 90/ 1-، 93 /1- و 16/ 2- مگاپاسکال بدست آمد. ارتباط معنی داری بین gs، LWP، Tcو AWD حاصل شد. براساس معادلات بدست آمده، حد آستانه ای gs برای شروع تنش، در 73/ 0 سانتی متر بر ثانیه اتفاق افتاد. LWP و AWD معادل برای این هدایت روزنه ای به ترتیب 85/ 1- مگاپاسکال و 64 درصد بود.Tcبهینه برای وقوع بیش ترین مقدار gs، 2/28 درجه سلسیوس تعیین شد. وجود همبستگی قوی بین Tc با دیگر شاخص های تنش نشان داد که می توان ازTcبه عنوان ابزاری کارآمد برای پایش وضعیت آبی درخت بادام برای برنامه ریزی آبیاری استفاده کرد.
[1]- Water status