امکان سنجی بازار مجوز انتشار آلودگی در رودخانه

هدف از این پژوهش، امکان سنجی تشکیل بازار مجوز انتشار بار نیتروژن و تخصیص بهینه پساب منابع آلاینده نقطه ای و غیرنقطه ای واقع در اطراف رودخانه در دو حوضه سفیدرود و قره سو می باشد. بدین منظور، محدوده مورد مطالعه از نظر کمی و کیفی با مدل Qual2kw شبیه سازی شده و مقدار بار مجاز تخلیه آلودگی روزانه (TMDL) تعیین شده است. همچنین به روش آنالیز حساسیت، مقدار ضرائب تاثیر هر منبع آلاینده پس از نرمال سازی مشخص شده است. در نهایت بهینه سازی با هدف حداقل نمودن هزینه های کل تصفیه بار نیتروژن با محاسبه تابع هزینه به ازای مقدار مجاز تخلیه آلودگی صورت گرفته و تخصیص مجوزهای انتشار بار آلودگی انجام شده است. نتایج نشان می دهد که علی رغم مزایای بازار و امکان مبادله 150 واحد مجوز در حوضه سفیدرود، این روش به دلیل محدودیت منابع آلاینده نقطه ای در تامین مجوزهای مورد نیاز بخش کشاورزی، با محدودیت همراه بوده و تنها می تواند نسبت به شرایط متعارف حفاظت کیفی مبتنی بر TMDL تا 2% صرفه جویی هزینه در پی داشته باشد. همچنین مشخص شد که تعاملات بازار نسبت به تغییر قیمت شکننده بوده و مشارکت فعال تمامی ذی نفعان نیازمند آن است تا برخی از منابع آلاینده نقطه ای بین 15 تا 25 درصد از قیمت های فروش خود کم نمایند. این در حالی است که تشکیل بازار مجوز در حوضه قره سو مطمئن تر بوده و سودآوری بیش از 35% به همراه خواهد داشت. بنابراین چنین نتیجه گرفته می شود که بازار مجوز انتشار آلودگی برای هر منبع رودخانه به عنوان یک گزینه پایدار محسوب نمی شود و نیازمند مطالعات موردی است.