بررسی بیوانفورماتیکی و آزمایشگاهی خاصیت ضد باکتریایی عصاره متانولی گیاه جاشیر(Prangos ferulacea) بر فرم منفرد و بیوفیلمی استرپتوکوکوس موتانس

بررسی اثر بخشی ترکیبات گیاهی در زمینه بیماری های دهان و دندان از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف از این پژوهش بررسی بیوانفورماتیکی و آزمایشگاهی خواص ضد باکتریایی عصاره متانولی Prangos ferulacea بر فرم منفرد و بیوفیلمی استرپتوکوکوس موتانس است.
در این پژوهش تجربی پس از جمع آوری و تعیین گونه گیاه، نمونه های گیاهی خشک و سپس آسیاب شدند و عصاره متانولی آنها با استفاده از روش غوطه وری تهیه شد. به منظور بررسی خواص ضد باکتریایی و قابلیت ضد بیوفیلمی عصاره ها به ترتیب روش انتشار دیسک و آزمون میکروتیتر مورد استفاده قرار گرفت. جهت بررسی بیوانفورماتیکی نیز از روش داکینگ مولکولی بین آنزیم گلوکوزیل ترانسفراز استرپتوکوکوس موتانس و 20 ترکیب گزارش شده از گیاه مذکور با استفاده از نرم افزار iGemdock 2.1 استفاده شد. آنالیز آماری داده ها با استفاده از نرم افزار spss 19 و آزمون های آنالیز واریانس و دانکن انجام شد.
نتایج نشان داد که عصاره گیاه مذکور به ویژه ریشه آن در غلظت های g/mlμ3000-250 دارای خاصیت ضد باکتری بالایی بر فرم منفرد باکتری مورد مطالعه بوده، موجب مهار تشکیل فرم بیوفیلمی می شود، اما توان تخریب بیوفیلم باکتری را ندارد. حداقل غلظت مهار کنندگی و حداقل غلظت کشندگی عصاره ها به ترتیب در محدوده g/mlμ 1000-250 و g/mlμ 3000-250 تعیین گردید. بررسی بیوانفورماتیکی نیز نشان داد که ترکیبات مورد بررسی به طور موثری قابلیت مهار گلوکوزیل ترانسفراز را داشته که در این بین قابلیت مهار آلفا پینن، پسورالن ولیمونن از سایر ترکیب ها بیشتر بود.
نتایج حاصل از این پژوهش نشان که عصاره متانولی P.ferulacea دارای اثرات ضد باکتریایی قابل توجهی بر فرم منفرد استرپتوکوکوس موتانس بوده اما بر بیوفیلم های تشکیل شده این باکتری تاثیر چندانی ندارد.