آیین پرستش شکتی در مکاتب شیوایی

شکتی در زبان سنسکریت به معنای نیرو و توان، و در متون مقدس هندو، به ویژه تنترهای، عنوانی است برای نیروی خلاق مونث که منشا واحد تمام اشکال نیرو در عالم است. در مکاتب دینی تنترهیی، شکتی تنها وجود حقیقی، معرفت محض و سعادت مطلق است که سراسر هستی با تحدید نیروی او شکل گرفته است. از این رو، مانند برهمن در مکتب ادویته ودانته، سچیداننده 1 خوانده میشود و همانند برهمن با تنزل از مرتبه اطلاق و تجلی در اشکال و صور مختلف، عالم هستی را میآفریند در حجاب کثرات، پنهان می شود و به سیطره درک هیچ دانشی «مایا» و «وهم» و به کمک در نمیآید. شکتی حرکت و نیروی عالم هستی را اداره میکند و در پایان زمان، همه یروهای عالم را بهسوی خود می کشد و بدینترتیب، عالم هستی را محو و نابود میسازد. از این رو، شکتی نیروی آفرینش، و در عالیترین مفهوم علی خود، خدا مادری است که همه عالم از زهدان پاک او جاری میگردد و در تکمیل سیر وجودی خود میل بازگشت به سوی او دارد.