نگاهی به تاریخ چشم پزشکی در دوره اسلامی

در این مقاله سعی شده است تا با پرداختن اجمالی به تاریخچه چشم پزشکی، به معرفی مختصر دانشمندان بزرگ دوره اسلامی و آثار برجسته ایشان در این فن، پرداخته شود تا برتری اطبای دوره اسلامی نسبت به طب یونانی و نوآوری های آنان در این زمینه آشکار شود. در همین راستا از پزشکان بزرگی چون ابن ماسویه، حنین بن اسحاق، علی بن عیسی، ابو روح جرجانی و دیگران یاد شده و اجمالا آثار ایشان معرفی، و در صورت لزوم، مورد بررسی قرار گرفته است. در ضمن، به دانشمندان و آثار طراز دوم چشم پزشکی نیز اشاره شده تا دورنمایی از سیر تطور و تحول این حرفه، بالاخص در دوره صفویه و بعد آن، به دست آید؛ همچنین، تصاویری که در نسخه های خطی از تشریح چشم و نظریه فرایند بینایی در دست است، در این مقاله نمایانده شده و به برخی ابزار و آلات درمانی و جراحی چشم نیز اشاره شده است. در آخر، با توجه به اهمیت آثار هشتگانه ای که در یک مجموعه نفیس خطی در قاهره موجود است، به معرفی مختصر این نسخه و آثار مندرج در آن پرداخته ایم؛ چرا که این آثار تاثیر بسیار عمیقی در پیشرفت چشم پزشکی در دوره اسلامی داشتند و تصاویری که در این مجموعه ترسیم شده، در نوع خود بی نظیر و بسیار نفیس هستند.