تدوین مدل برنامه ریزی غیرخطی تخصیص آب و الگوی کشت در شرایط کم آبیاری (بررسی موردی: استان های تهران و البرز)

با توجه به مصرف چشم گیر آب بخش کشاورزی در مقایسه با سایر بخش های مصرف کننده آب در استان های تهران و البرز، تخصیص آب و الگوی کشت محصولات غالب به همراه کم آبیاری می تواند در مدیریت تقاضای آب نقش اساسی ایفاکند. بدین منظور در این پژوهش، بهینه سازی با دو زیرمدل انجام شد که سطح اول، تخصیص درون فصلی محصولات و سطح دوم، تخصیص تلفیقی آب و الگوی کشت محصولات در شرایط سال کم آبی است. برای تدوین زیرمدل اول، با درنظر گرفتن سطوح مختلف کم آبیاری، مقادیر سود خالص تعیین شد و بدین ترتیب رابطه بین سود خالص و آب مصرفی به دست آمد. به دلیل رابطه غیرخطی آب مصرفی و سود خالص و درنتیجه غیرخطی بودن تابع هدف، از روش برنامه ریزی غیرخطی (NLP) استفاده شد. با درنظر گرفتن سناریوهای مختلف در میزان آب دردسترس، مقادیر بهینه سطح زیرکشت و آب اختصاص یافته به هر یک از محصولات تعیین شدند. نتایج حاصل از بهینه سازی نشان داد که با تغییر در سطح زیرکشت و استفاده از روش کم آبیاری، در بهینه ترین حالت، می توان سود اقتصادی بخش کشاورزی استان تهران و البرز را 36 درصد در مقایسه با شرایط فعلی بهبود بخشید.