بیان ژن های خانواده CYP دخیل در سنتز سزامین در دانه ارقام مختلف کنجد (Sesamum indicum L)

کنجد (L. Sesamum indicum) با داشتن مقادیر زیاد آنتی اکسیدان و متابولیت ثانویه منبع تغذیه ای مهمی در تامین و حفظ سلامت انسان است. اهمیت ویژه دانه کنجد به دلیل وجود آنتی اکسیدان طبیعی مهمی به نام سزامین است. به دلیل کاربرد این آنتی اکسیدانت در پیشگیری از بروز بیماری ها به خصوص سرطان ها تلاش های زیادی در راستای شناخت ییشتر ژن های دخیل در مسیر بیوسنتز این ماده و افزایش سطح بیان ژن های رمز کننده آنزیم های مربوطه انجام شده است. در این مطالعه سطح بیان ژن های کلیدیCYP81Q1 ،CYP81Q2 ،CYP81Q3 و C3H دخیل در بیوسنتز سزامین در دانه 10 رقم کنجد شامل رقم یکتا، زودرس فلسطینی، ناز تک شاخه، ناز چند شاخه، اولتان، جیرفت، دشتستان 5، دشتستان 2، ورامین و کرج 1 با روش QRT-PCR و ژن خانه دار 18S rRNA بررسی شد. براساس نتایج حاصله سطح بیان ژن CYP81Q1 در رقم زودرس فلسطینی پایین بوده و بعلت پایین بودن مقدار سزامین آن، این رقم را نمی توان در مقایسه با سایر ارقام به عنوان یک رقم روغنی مطلوب از نظر کیفییت معرفی کرد. رقم یکتا در بین ارقام بیشترین سطح بیان ژن CYP81Q1 را داشت و یکی از بهترین ارقام در تولید روغن از نظر کیفی و کمی است. ژن CYP81Q2 در رقم ناز چند شاخه بیشترین و ژن CYP81Q3 در رقم زودرس فلسطینی کمترین سطح بیان را داشتند. همچنین ارقام کرج 1، یکتا و دشتستان 5 بیشترین سطح بیان ژن C3H و اولتان کمترین سطح بیان را داشتند. ارقام کرج 1، یکتا و دشتستان 5 جزء ارقام تقریبا دیررس هستند. ارقام دیررس دارای روغن بیشتر و محتوای سزامین بالاتری در مقایسه با ارقام زودرس هستند.