ترمیم و گسترش 127 سال آمار دمای ماهانه مشهد

طول دوره آماربرداری اهمیت زیادی در تحلیل و پیش بینی دمای سالانه دارد. آمار طولانی مدت می تواند نوسانات سری زمانی دما شامل روند، تغییرات فصلی و تغییرات دوره ای را بهتر نمایان کند یا دقت تحلیل فراوانی را افزایش دهد. حداکثر طول دوره آماربرداری دمای هوا در ایستگاه های کشور حدود 60 سال است که آمار کوتاه مدتی محسوب می شود. این آمار نمی تواند روند خطی یا غیر خطی و نوسانات دوره ای را به خوبی نشان دهد. مشهد دارای 127سال آمار بلندمدت دمای ماهانه است (2011- 1885). 60 سال اخیر آن توسط ایستگاه همدید مشهد (2011-1951) و 67 سال باقی مانده (1940-1885) توسط کنسولگری آمریکا واقع در مشهد آماربرداری شده است. این آمار دارای ماه های مفقود است (حدود 20%) که باید ترمیم شود. هدف این مقاله تکمیل آمار 127 سالانه دمای ماهانه مشهد است. چند ایستگاه با آمار طولانی مدت وجود دارد که همبستگی خوبی با دمای مشهد دارند که شامل جاسک (ایران، تاسیس 1893)، سرخس و کیزیل (ترکمنستان، تاسیس به ترتیب 1900 و 1893)، ترکستان (قزاقستان، تاسیس 1885) و بغداد (عراق، تاسیس 1893) است. الگوهای خطی و غیرخطی چندگانه متنوعی برای ترمیم آمارهای مفقود به کار رفت. سه الگوی خطی در نهایت پذیرفته و استفاده شد. ضریب تعیین این الگوهابه ترتیب 98/0، 96/0و 93/0که نشان از قدرت خوب آنهاست. آزمون های کلاسیک و آسیب شناسی الگوها نشان از قبول آنهاست. آماره F برای این سه به ترتیب 23160، 31080 و 14480 است. P-value برای تمام آزمون ها نزدیک به صفر است. VIF برای هرسه الگو کمتر از 10 است. همچنین آماره دوربین-واتسن نیز در ناحیه قبول قرار می گیرد. لذا 127سال دمای ماهانه (1885 تا 2011) ایستگاه مشهد به این ترتیب کامل شد. آزمون همگنی، استقلال، تصادفی بودن و نبود داده پرت انجام شد که نتایج رضایت بخش است. بررسی 127سال دمای سالانه مشهد نشان داد که یک نقطه شکست و ایجاد روند صعودی از 1986 به وجود آمده است.