مدل بهینه سازی منابع آب حوزه هیرمند در بخش کشاورزی با استفاده از روش برنامه ریزی پویای تصادفی در شرایط عدم قطعیت

در مطالعه حاضر مدیریت آب تخصیص داده شده در بخش کشاورزی با استفاده از روش برنامه ریزی پویای تصادفی در شرایط عدم قطعیت مورد بررسی قرار گرفت. ضرایب فنی مورد استفاده در مطالعه مربوط به سال زراعی 93-92 می باشد، که از طریق نمونه گیری طبقه ای تصادفی ساده از 250 بهره بردار منطقه و همچنین از بین گزارشات نهایی طرحهای تحقیقاتی انجام شده در شرایط تحقیقاتی و کشاورزی از سال 1379 تا 1393 برای محصولات گندم، جو، خربزه، هندوانه و انگور یاقوتی تحت سناریوهای خشکسالی، تر سالی و نرمال و نیاز آبی در حساس ترین مراحل رشدی این محصولات بدست آمده است. ابع تولید، تابع سود از روابط عملکرد- آب محصول و با استفاده از نرم افزار Eviews بدست آورده شده اند. ارزش مورد انتظار سود خالص سیستم و تخصیص بهینه آب نیز با استفاده از نرم افزار GAMS تجزیه و تحلیل اقتصادی شده است. نتایج نشان داد که در 14/0 درصد حالات طی 30سال گذشته منطقه دارای سال ترسالی(زیاد)، 47/0 درصد خشکسالی(کم) و 39/0 درصد نرمال(متوسط) بوده است که در بهترین حالت (سطح جریان زیاد) به میزان 58درصد،67 درصد،54 درصد، 53 درصد و 51 درصد از آب مورد نیاز این محصولات و در بدترین حالت(سطح جریان کم) 47درصد، 35درصد، 49 درصد،53درصد و 48 درصداز آب مورد نیاز آنها حساس ترین مراحل رشدی تامین شده است. همچنین نتایج نشان داد که کشت انگور یاقوتی بهترین محصول با بیشترین ارزش مورد انتظار سود در دو شرایط نرمال و ترسالی می باشد. در حالتی کلی زمانی که ارزش مورد انتظار سود خالص محصولاتی مثبت می باشد مدیران به صورت خوش بینانه عمل می نماید و حد بالای آب مورد نیاز را به کشاورزان وعده می دهد و برعکس مدیران محافظه کارانه عمل می نماید و حد پایین آب مورد نیاز را به کشاورزان وعده می دهد..از این رو اگر آب وعده داده شده به کشاورز رها نشود او ضررحاصل از کاهش محصول را انتخاب می نماید.