مطالعه ژنتیکی خصوصیات مرتبط با عملکرد علوفه در فامیل های نیمه خواهری

اصلاح ژنتیکی گراس ها از لحاظ کمیت و کیفیت علوفه همانند سایر گیاهان نیازمند داشتن اطلاعات کافی در مورد تنوع ژنتیکی و پارامترهای ژنتیکی به عنوان معیاری جهت انتخاب تحت شرایط تنش می باشد. این پژوهش به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی و برآورد پارامترهای ژنتیکی عملکرد علوفه و ویژگی های مرتبط با آن در گونه علف باغ انجام شد. بدین منظور تعداد 25 فامیل نیمه خواهری حاصل از پلی کراس 25 ژنوتیپ والدی در دو محیط رطوبتی (شاهد و تنش خشکی) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی درسال 1391 در مزرعه دانشگاه صنعتی اصفهان مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که از لحاظ صفات عملکرد علوفه تر در چین اول و دوم و عملکرد علوفه خشک در چین اول و دوم بین فامیل های مورد مطالعه اختلاف آماری معنی دار و تنوع ژنتیکی بالا وجود داشت. تنش خشکی باعث کاهش معنی دار 53 درصدی عملکرد علوفه خشک، کاهش 56 و 59 درصدی عملکرد علوفه تر به ترتیب در چین اول و دوم و هم چنین کاهش 48 درصدی تعداد ساقه در بوته شد. ضرایب تنوع ژنتیکی صفات در شرایط شاهد از 78/1 تا 1/45 و در شرایط تنش خشکی از 70/1 تا 4/30 متغیر بود که حاکی از وجود تنوع ژنتیکی گسترده در مواد ژنتیکی مورد بررسی بود. بیشترین وراثت پذیری خصوصی در هر دو شرایط محیطی مربوط به قطر یقه چین اول بود. در شرایط عدم تنش وراثت پذیری خصوصی عملکرد علوفه خشک 52 درصد و در شرایط تنش خشکی 8/44 درصد برآورد گردید. نتایج نشان داد که ژنوتیپ های 2، 5، 8، 13 و 15 در هر دو شرایط عدم تنش و تنش خشکی از ترکیب پذیری عمومی بالایی برخوردار بودند که می توانند در برنامه های اصلاحی جهت تولید واریته ترکیبی استفاده شوند.