بررسی الگوهای رودخانه ای مئاندری، شریانی و آنابرنچینگ با استفاده از شاخص های شریانی و خمیدگی در رودخانه گاماسیاب

رودخانه ها دارای الگوهای متفاوتی از جریان هستند. رودخانه های مستقیم و مئاندری رودخانه های تک مجرایی هستند و رودخانه های شریانی و رودخانه های با مجاری به هم پیوسته (آنابرنچینگ و آناستوموسینگ) رودخانه های با الگوی چند مجرایی هستند. رودخانه گاماسیاب در استان کرمانشاه دارای الگوهای متفاوتی از کانال است. در این مطالعه از روش تاریخی استفاده شده است و با استفاده از عکس های هوایی سال های 1334، 1348، 1382 و تصاویر ماهواره IRS سال 1389 انواع تغییرات پلان فرم بررسی شده است. با انجام عملیات مختصات دار کردن عکس های هوایی در نرم افزار Arc Map بر اساس نقشه های 25000/1 مسیر رودخانه و پشته های ماسه ای داخل رودخانه رقومی، و رودخانه به 12 بازه تقسیم و شاخص شریانی و خمیدگی برای بازه های مختلف محاسبه شده است. نتایج نشان داد که رودخانه در طی 56 سال گذشته تغییرات قابل توجهی داشته است به طوری که در بازه های بالادست به دلیل وقوع اولشن رودخانه از حالت مئاندری به الگوی رودخانه های با مجاری به هم پیوسته تبدیل شده است. اولشن به صورت یک حرکت و جابه جایی سریع قسمتی از مسیر رودخانه روی دشت سیلابی است که باعث ایجاد مجرای جدیدی می شود و شرایط را برای ایجاد الگوی مجاری به هم پیوسته فراهم می کند. بازه های میانی رودخانه از حالت مئاندری خارج و تبدیل به الگوی شریانی شده اند. اما بازه های پایین دست دارای الگوی مئاندری هستند و این بازه ها در طی 56 سال گذشته تغییر الگویی نداشته اند.