اثر کرم خاکی و قارچ میکوریزا بر شکل های شیمیایی کادمیم در خاک های تحت کشت آفتابگردان

کادمیم یکی از عناصر سمی مهم خاک است که می تواند به راحتی وارد زنجیره غذایی موجودات زنده شود. وجود غلظت های بالای کادمیم در طولانی مدت یک خطر جدی برای کیفیت محی طزیست و سلامتی جانداران ب هویژه انسان محسوب می شود. ریزجانداران و جانوران خاک از جمله عواملی هستند که بر تحرک و زیس تفراهمی کادمیم در سیستم خاک-گیاه تاثیر دارند. کرم های خاکی و قارچ های میکوریزا از آن دست هاند و اثرشان بر شیمی کادمیم و تحرک یا تثبیت آن در خاک مشخص شده است. برای بررسی اثر این جانداران بر جزءبندی کادمیم در خاک، شکل های شیمیایی Cd در یک خاک آهکی آلوده شده به آن ) 0، 10 و 20 میلی گرم کادمیم بر یکلوگرم خاک(، با تیمارهای کرم خاکی Lumbricus rubellus( و بدون کر مخاکی( و قارچ میکوریزا آربسکولار ) Glomus mosseae ،Glomus intraradices و بدون م کیوریزا( تحت کشت آفتابگردان ) Helianthus annuus L .(، در مدت 90 روز اندازه گیری گردید. یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با سه سطح کادمیم، دو سطح کر مخاکی و سه سطح قارچ میکوریزا به صورت 3×2×3 در سه تکرار انجام گرفت. نتایج نشان داد درصد کادمیم اجزاءتبادلی+محلول )% 7/ 5- 0( و پیوند شده با ماده آلی )% 3/ 1- 0( بسیار کم است. ولی درصد کادمیم کربناتی از کل کادمیم خاک بین 54-87 درصد است. همچنین حضور کر مخاکی کادمیم اجزاءتبادلی+محلول و پیوند شده با ماده آلی را در خاک افزایش می دهد ولی قارچ میکوریزا اثری بر این اجزاء ندارد. هر دو کر مخاکی و قارچ میکوریزا کادمیم کربناتی را در خاک کاهش دادند ولی تاثیری بر جزء سولفیدی نداشتند.