ارزیابی ساختار تصمیم گیری مخاطره آمیز: شواهدی از یک تفاوت بین فرهنگی

فرآیند تصمیم گیری مخاطره آمیز یکی از مهمترین پردازش های شناختی، به خصوص در زندگی اجتماعی، به حساب می آید. از میان آزمون ها و پرسشنامه هایی که تاکنون برای ارزیابی این فرآیند طراحی و معرفی شده اند، آزمون قمار (Gambling Task=GT) مقبولیت جهانی بیشتری یافته است. آزمون قمار فرد را در شرایطی قرار می دهد که می بایست بین گزینه هایی با سود زیاد در حال، ولی ضرر بیشتر در انتها (کارت های بد) و گزینه هایی با سود کم در حال، ولی ضرر کمتر در انتها (کارت های خوب)، یکی را انتخاب کند. مولفان مقاله، ضمن طراحی دو آزمون متفاوت بر اساس منطق اولیه آزمون GT (آزمون GT فارسی کامپیوتری و آزمون GT فارسی ترکیبی با کاربرد مشترک کارت دستی و کامپیوتری)، کارآیی نسخه های مختلف (بر اساس ضرایب برد و باخت) این دو آزمون را در دو مطالعه جداگانه ارزیابی نمودند. مطالعه اول، روی 34 دانشجوی دندانپزشکی و مطالعه دوم، روی 83 دانش آموز دبیرستانی انجام شد. در این دو مطالعه، بین نتایج نسخه های مختلف این دو آزمون و نسخه اصلی آزمون GT دانشگاه آیووا، هیچ تفاوت معنی داری مشاهده نشد، اما نتایج به کارگیری این آزمون با نتایج سایر مطالعات منتشر شده، تفاوت فاحشی را نشان می دهد به طوری که در هر دو مطالعه مولفان مقاله، آزمودنی ها هیچ جهت گیری مشخصی به سمت دسته کارت های A و B (کارت های بد) یا C وD (کارت های خوب) نشان ندادند، اما به صورت کاملا معنی داری از کارت های B و D (کارت هایی که تعداد دفعات باخت کمتری دارند) انتخاب می کردند و از دسته های A و C (کارتهایی که تعداد دفعات باخت بیشتری دارند) دوری می جستند. به عقیده مجریان این طرح، این اختلاف در نتایج ممکن است ناشی از یک تفاوت بین فرهنگی باشد؛ یعنی اینکه سازمان شناختی افراد مورد مطالعه ما (و احتمالا سایر گروه های ایرانی) بر اساس تلاش برای دوری از گزند، بدون توجه به مقدار آن شکل گرفته است.