انسان به مثابه دال مرکزی در گفتمان اعتدال: مطالعه الگوی حکومتی علی (ع)

در این مقاله، تلاش شده تا با تکیه بر نگرش پساساختارگرایانه و با روش تحلیل گفتمان لاکلا و موفو ون دایک به تبیین نظری و مفصل بندی گفتمان اعتدال پرداخته شود. بدین منظور، ابتدا به تشریح مبانی نظری و روشی گفتمان و تحلیل گفتمان پرداخته و نشان داده شده که چگونه بر اساس این نگاه یک ایده و آموزه می تواند جامه گفتمان را بر تن کند. سپس با بررسی مختصر گفتمان های مختلف از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی به بررسی گفتمان اعتدال پرداخته ایم. به منظور تبیین مفصل بندی گفتمان اعتدال، الگوی حکومت عدل مولا علی (ع) را مشخص و معلوم کردیم و تمام دالهای تهی و شناور را در طواف به گرد آن سامان بخشیدیم. یک منظومه معنایی متفاوت از منظومه های معنایی دیگر تشکیل دادیم. زنجیره هم ارزی و زنجیره تمایزها و تفاوت ها به معنی تعیین خودی ها و دگرهای مفهومی را تشریح کردیم. عناصر گفتمانی (مفاهیم خام) را ورز و صیقل داده و آنان را به صورت و هیبت «دقایق» (عناصر غنی شده با تدوین و مفصل بندی شده) درآوردیم. منطق و سازوکارهای تعریف شده جذب و حذف را به صورت معارف ایجابی و سلبی طرح ریزی کردیم. چیستی و کیستی آن را کاملا تحدید و تعریف کردیم و برای آنکه گفتمان اعتدال پی رنگ گفتمان را به طور کامل برتابد جزئیات الهی خاص مبتنی بر حکمت و حکومت اعتدال علی (ع) را بر آن افزودیم.