ارزیابی اثرات شهرنشینی بر ویژگی های ژئومورفیک رودخانه ها، مطالعه موردی شهر نور، استان مازندران

شهرنشینی بیش از سایر فعالیتهای انسانی سیستم های رودخانه ای را تغییر می دهد. سطوح نفوذناپذیر مقدار رواناب و رسوب را افزایش می دهند. بنابراین مورفولوژی رودهای شهری در نتیجه شهرنشینی تعدیل می شود. شهر نور در استان مازندران واقع شده و از روستا به شهر تبدیل شده است. عکس های هوایی و تصاویر ماهواره ای برای مستند کردن پوشش سطح زمین، گسترش محدوده شهری و شبکه زهکشی مورد استفاده قرار گرفته است. سپس، هر کانال به بازه هایی تقسیم گردید. مطالعات میدانی در 12 بازه و شامل اندازه گیری ابعاد کانال، ویژگی های رسوب، اشکال ژئومورفیک، گیاهان حاشیه رود و سازه های مهندسی مورد بررسی قرار گرفتند. رودها بستر فروسایی شده، شیب بسیار کم (003/0 متر بر متر) ، نسبت عرض به عمق کمتر از 10 و کرانه های با رسوبات چسبنده داشته اند. بازه های رودخانه ای در شهر نور به پنج گروه تقسیم بندی شدند که عبارتند از: در حال تعدیل و قابل بازیابی، در حال تعدیل و غیر قابل بازیابی طبیعی، کانال سازی به صورت تغییر مسیرکانال، کانال سازی مهندسی و کانال سازی کالورتی. سپس مخاطرات مربوط به هر نوع از کانال شناسایی شدند. تغییرات کانال شهری هم به صورت یک مدل کیفی ارائه گردید. این روش یک چهارچوب بالقوه ای برای مدیریت رودخانه های شهری با شناسایی مخاطرات مرتبط با هر بازه و توجه به گزینه های مدیریتی پیشنهادی فراهم می آورد.