تاثیر نانو السیستورهای کبالت و کیتوزان بر میزان تولید آرتمیزنین و بیان دو ژن کلیدی SQS و DBR2 در گیاه Artemisia annua

گیاه درمنه (Artemisia annua) به دلیل تولید آرتمیزنین با خاصیت های مختلف مانند مقابله با پلاسمودیم های عامل بیماری مالاریا و درمان انواع سرطان ها، دارای اهمیت ویژه می باشد. در این مطالعه به منظور بررسی تاثیر الیسیتور نانوکبالت و نانو کیتوزان روی میزان بیان ژن های کلیدی مسیر بیوسنتزی آرتمیزنین (SQS و DBR2) و مقدار تولید این ماده در سوسپانسیون سلولی درمنه از غلظت های 25/0، 5/2 و 5 میلی گرم در لیتر نانوکبالت و 5، 10 و 15 میلی گرم در لیتر نانو کیتوزان در چهار بازه زمانی 8، 24، 48 و 72 ساعت استفاده شد. بیشترین میزان تولید آرتمیزنین در تیمار 5 میلی گرم در لیتر نانوکبالت و بعد از 24 ساعت حاصل شد. در تیمار فوق، تولید آرتمیزنین نسبت به نمونه شاهد 25/2 برابر افزایش داشت (μg/g d.wt 35 /113). همبستگی معکوس و معنی داری بین بیان دو ژن SQS و DBR2 با میزان تولید آرتمیزنین در تیمارهای مختلف نانوکبالت وجود داشت. همچنین افزایش میزان غلظت نانوکبالت در بازه زمانی 72 ساعت و افزایش غلظت نانوکیتوزان در بازه زمانی 48 ساعت، باعث کاهش معنی داری در بیان ژن های SQS و DBR2 شد. نانوذرات مورد مطالعه، در غلظت های بالا و در بازه های زمانی ذکر شده با کاهش بیان ژن های SQS و DBR2 به عنوان ژن های دخیل در مسیرهای انحرافی بیوسنتز آرتمیزنین، باعث افزایش میزان بیوسنتز این ماده شد.