اسطوره های فرهنگ ساز (پیوند اسطوره ها با شخصیت های مذهبی در شعر منقبت)

شعر منقبت یکی از رایج ترین انواع شعر فارسی است که تاریخ هزار ساله دارد. شاعران منقبت گوی معاصر در مقایسه با پیشینیان خود چه در قالب و چه در محتوا تغییراتی پدید آورده اند. ما در مجموعه شعرهای منقبت به ترکیب هایی برمی خوریم که با اسطوره های ایرانی پیوند خورده اند. برای نمونه واژه «شاه» در ترکیبات: «شاه مردان علی»، «شاه ولایت»، «شاه نجف» و یا واژه «مهر» با نام حضرت علی (ع) مانند «مهرعلی» این ترکیب ها طی قرون متمادی به وجود آمده است. ایرانیان به علت توجه به اساطیر خود و نیز عشق و علاقه ای که به امامان و بزرگان دینی دارند، به طور تدریجی اساطیر را با نام شخصیت های دینی پیوند داده اند. وجود واژه هایی مانند «هور»، «خور» و «خورشید» که دارای زمینه های وسیع در یشت ها هستند در قالب صفات مدحی به خصوص برای حضرت امام علی (ع) به کار رفته اند. علت امتزاج این اسطوره ها با شخصیت های مذهبی به این علت است که مردم آنچه را دوست می داشتند و در ضمیر تاریخی آنها بود، بر شخصیت های مورد نظرشان اطلاق می کردند. اثبات این پدیده، موضوع تحقیق حاضر است و نتیجه آن پاسخ به سوال مسئله. این تغییرات در ابعاد گوناگون از جمله اسطوره به وجود آمده و به دلیل کارآمد های رمزی و رازگونه در شعر معاصر به صورت یک پدیده فرهنگی ظاهر شده اند.