فرایند تغییر برنامه ریزی شده در چارچوب نظریه میدانی لوین، نظریه چسبندگی دانش و آموخته زدایی: مطالعه موردی طرح تجمیع کتابخانه های دانشگاه فردوسی مشهد

هدف این پژوهش، تعیین میزان تاثیر ابعاد فردی و سازمانی بر ایجاد مقاومت در برابر فرایند تغییر برنامه ریزی شده با توجه به نقش آموخته زدایی و چسبندگی دانش در طرح تجمیع کتابخانه های دانشگاه فردوسی مشهد بود.

این پژوهش از نوع کاربردی است که با شیوه پیمایشی و رویکرد ترکیبی در گردآوری داده ها و بر پایه مطالعه موردی انجام شد. جامعه پژوهش حاضر را سه گروه تشکیل دادند؛ کتابداران (40 نفر)، مدیران میانی (11 نفر) و مدیران ارشد (5 نفر) کتابخانه های دانشگاه فردوسی مشهد. ابزارهای گردآوری داده ها از این سه گروه شامل پرسشنامه، بحث گروهی متمرکز و مصاحبه به تفکیک سه مرحله انجمادزدایی، اجرای تغییر و انجماد مجدد بود.

در دو مرحله انجمادزدایی و اجرای تغییر، در بعد فردی، نیروهای پیش برنده بیش از نیروهای بازدارنده بود اما در بعد سازمانی، نیروهای بازدارنده بر نیروهای پیش برنده غلبه داشتند. برآیند کلی نیروهای این دو مرحله، منفی و نشان دهنده غلبه نیروهای بازدارنده در زمان پیش از تجمیع و هنگام اجرای آن است. افزون بر آن، مشخص شد که در مرحله انجماد مجدد، در هر دو بعد فردی و سازمانی، نیروهای پیش برنده بیش از نیروهای بازدارنده بوده و برآیند نیروهای مربوط به این مرحله مثبت است.

نتایج این پژوهش به تقویت این استنباط نظری کمک کرد که در جامعه مورد پژوهش، «عوامل سازمانی چسبندگی دانش در مقایسه با عوامل فردی آن، تاثیر بیشتری بر ایجاد مقاومت در برابر تغییر برنامه ریزی شده داشته است». از دستاوردهای این پژوهش، تایید ارتباط میان آموخته زدایی، چسبندگی دانش و تغییر سازمانی است.