بررسی واکنش لاین های خویش آمیخته نوترکیب آفتابگردان به تنش کلرید سدیم در مرحله گیاهچه ای

به منظور بررسی واکنش لاین های خویش آمیخته نوترکیب آفتابگردان به تنش شوری در مرحله گیاهچه ای، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در شرایط کنترل شده اجرا گردید. فاکتور اول شامل 77 لاین خویش آمیخته نوترکیب (نسل F9) به همراه والدین و فاکتور دوم تنش شوری NaCl با سطوح شوری صفر و 6 (دسی زیمنس بر متر) و صفات مورد مطالعه شامل طول ریشه چه و ساقه چه، وزن تر ریشه چه و ساقه چه و وزن خشک ریشه چه و ساقه چه بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد تمامی صفات مورد مطالعه تحت تاثیر ژنوتیپ، شوری و اثر متقابل ژنوتیپ و شوری قرار گرفتند. از مجموع 77 لاین، 43% (33 لاین) در سطح شوری 6 دسی زیمنس بر متر قادر به جوانه زنی نبودند و 57% (44 لاین) قدرت زنده مانی خود را حفظ کردند. میانگین تمام صفات مورد مطالعه در سطح شوری 6 دسی زیمنس بر متر در مقایسه با شرایط عادی کاهش نشان داد. خوشه بندی لاین های مورد مطالعه با در نظر گرفتن جمیع صفات در هر یک از دو شرایط تنش شوری و عادی با محاسبه فواصل مربع اقلیدسی (Squard Euclidean) و روش Ward انجام شد. لاین ها در 3 خوشه گروه بندی شدند. در شرایط بدون تنش در خوشه اول، دوم و سوم به ترتیب 17، 18 و 42 لاین و در شرایط تنش شوری به ترتیب 26، 8 و 9 لاین در خوشه های مربوطه قرار گرفتند. بیشترین فاصله بین خوشه های 1 با 2 مشاهده شد. نتایج تجزیه خوشه ایدر تطابق با نتایج حاصل از تجزیه به مولفه های اصلی و تجزیه تابع تشخیص بود. لاین C86 برای اکثریت صفات مورد بررسی دارای بیشترین میانگین بود و به عنوان متحمل ترین لاین به تنش شوری معرفی می شود.