تنوع گونه ای واحدهای زیست محیطی در ارتباط با برخی خصوصیات خاک و شکل زمین در اکوسیستم های مرتعی کوهستانی (مطالعه موردی: مراتع خانقاه سرخ ارومیه)

امروزه نیاز به مدیریت پایدار منابع، موجب پیدایش روش های جدیدی برای طبقه بندی منابع تحت مدیریت شده است. اهمیت تنوع گونه ای و مدیریت آن و توجه به شیوه های نوین تعیین واحدهای مدیریتی ، ایده اولیه این تحقیق را ایجاد کرد. در این تحقیق رابطه بین تنوع گونه ای مراتع خانقاه سرخ در استان آذربایجان غربی با عوامل محیطی بررسی شد. بدین منظور شش منطقه کلیدی در سه واحد زیست محیطی انتخاب گردید. سپس در هر منطقه، نمونه برداری از پوشش گیاهی و خاک در طول 6 ترانسکت 100 متری انجام شد. در طول هر ترانسکت، 10پلات یک متر مربع به فاصله 10 متر از هم قرار داده شدند. در هر پلات، نوع گونه های گیاهی موجود و درصد پوشش آنها تعیین شد. همچنین در ابتدا، وسط و انتهای هر ترانسکت با حفر پروفیل، از عمق 15-0 و 30-15 سانتی متری نمونه خاک برداشت شد. سپس 21 عامل اکولوژیکی خاکی و فیزیوگرافی به همراه شاخص های تنوع گونه ای شانون-وینر و سیمپسون اندازه گیری شدند. نتایج تجزیه مولفه های اصلی نشان داد که از بین عوامل محیطی مورد بررسی، بافت، رطوبت اشباع، کربن آلی ذره ای و کربن موجود در خاکدانه های درشت، هدایت الکتریکی، وزن مخصوص ظاهری، درصد خاکدانه های درشت و ریز، شیب و ارتفاع بیشترین تاثیر را بر تنوع گونه ای گیاهی در منطقه دارند. همچنین نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل های همبستگی نشان داد که درصد شن عمق دوم دارای اثر منفی و سایر عوامل دارای تاثیر مثبت بر تغییرات واحدهای زیست محیطی می باشند. بر اساس نتایج این تحقیق می توان بیان کرد که، در ارزیابی های اکولوژیکی در منطقه مورد مطالعه، عوامل فیزیکی-شیمیای خاک مناسب می باشند.