ارزیابی گونه های گیاهی مقاوم به فلزات سنگین در مناطق نفت خیز (مطالعه موردی: پازنان گچساران)

هدف از تحقیق حاضر شناسایی و ارزیابی گونه های گیاهی مقاوم به فلزات سنگین در منطقه نفت خیز پازنان گچساران بود. از مرکز آلودگی، سه محدوده 0 تا 500 متر، 500 تا 1000 متر و 1000 متر تا 1500 انتخاب گردید. در هر محدوده ، 30 پلات 2× 2 مستقر و ویژگی های پوشش گیاهی برداشت شد و 15 نمونه خاک، از منطقه جمع آوری شد. برای اندازه گیری فلزات سنگین سرب و نیکل از دستگاه ICP-OES استفاده شد. شاخص های TF، BCF و BAC جهت ارزیابی توانمندی گیاهان استفاده گردید. در منطقه 24 گونه گیاهی از 12 خانواده جمع آوری و شناسایی شد. نتایج حاصل از مقایسه میانگین نشان داد بین غلظت کل سرب و تبادلی خاک، غلظت نیکل کل و تبادلی خاک، در محدوده های مورد بررسی اختلاف معنی داری وجود داشت. گونه های Xanthium spinosum L. ، Alhagi camelorum، Sinapis arvensis L.، Calotropis procera L.، Stipagrostis plomusa ،Avena fatua L. و Cynodon dactylon دارای خاصیت بیش اندوزی از طریق گیاه استخراجی برای سرب، همچنین گونه های Stipagrostis plomusa، Calotropis procera L.، Xanthium spinosum L.، Centaurea iberica، Sinapis arvensis L. ، Stipa capensis و Cynodon dactylon دارای خاصیت بیش اندوزی از طریق گیاه استخراجی برای نیکل می باشند. براساس نتایج فوق، برخی از گونه های فوق مانند Stipagrostis plomusa، Calotropis procera L. و Sinapis arvensis L. را می توان به عنوان انباشتگر فلزات سرب و نیکل استفاده نمود و در تحقیقات بعدی آنها را برای گیاه پالایی خاک های آلوده به سرب و نیکل انتخاب نمود.