مطالعه شاخص های تنوع و غنای گونه ای در شیوه های مختلف بهره برداری از مراتع (مطالعه موردی: مراتع پلور)

این مطالعه به منظور بررسی اثر شیوه های مختلف بهره برداری شامل افرازی، مشاعی و شورایی بر تنوع و غنای گونه ای و استفاده از دو روش متفاوت برآورد غنای گونه ای در مراتع ییلاقی پلور استان مازندارن انجام شد. سه سامان عرفی (بزرم موزک، چپک خاص و قاضی مزرعه) به گونه ای انتخاب گردید که مناطق نمونه برداری در سه سامان عرفی دارای شرایط توپوگرافی مشابهی باشند. برای بررسی تنوع در هر سامان عرفی، 30 پلات کوچک یک مترمربعی در محل استقرار پلات های بزرگ ویتاکر، مستقر گردید و ثبت داده های پوشش گیاهی، نوع و تعداد گونه ها در داخل آن ها انجام شد، سپس شاخص های تنوع شانون، سیمپسون، شاخص های غنای مارگالف و منهنیک و شاخص یکنواختی در هر سامان عرفی محاسبه شد. همچنین در هر سامان عرفی سه پلات ویتاکر اصلاح شده نیز مستقر و لیست گونه ها یادداشت گردید و برای تجزیه و تحلیل آنها از مدل رگرسیون های خطی- لگاریتمی استفاده شد. نتایج نشان داد که منطقه تحت بهره برداری مشاعی تنوع گونه ای کمتری داشته و در مقابل، مراتع دارای شیوه های بهره برداری شورایی و افرازی تنوع مشابه و بیشتری دارند. در سه سامان عرفی مورد بررسی، به ترتیب بزرم موزک (شیوه ی بهره برداری افرازی)، چپک خاص (شیوه بهره برداری مشاعی) قاضی مزرعه (شیوه ی بهره برداری شورایی) براساس قاب ویتاکر داری غنای گونه ای بیشتری هستند و در سطح 5 درصد اختلافشان معنی دار شده است. در شیوه بهره برداری افرازی هم تعداد گونه ها بیشتر است و هم تنوع و ترکیب گونه ای بهتر است، لذا می توان گفت در منطقه مورد مطالعه شیوه افرازی مدیریت مطلوب تری داشته و بهتر است اجرا شود.