بررسی اثرات متقابل توپوگرافی و فشار چرا بر تغییرات فرم های رویشی، وضعیت و گرایش مرتع (مطالعه موردی: مراتع وزوار گلوگاه)

با توجه به اهمیت شناخت روابط پوشش گیاهی با عوامل محیطی در مدیریت مراتع، تحقیق حاضر به بررسی اثر عوامل توپوگرافی و فشار چرا بر برخی خصوصیات گیاهی و مرتعی در مراتع وزوار گلوگاه پرداخته است. به این منظور، با استفاده از قابلیت های سیستم اطلاعات جغرافیایی، لایه های اطلاعاتی شیب، جهت، ارتفاع و زمین شناسی منطقه مورد مطالعه تهیه شد و سپس با همپوشانی آن ها، واحدهای همگن ژئومورفولوژیک استخراج گردید. جهت نمونه برداری، واحدهایی با خصوصیات ارتفاعی و سنگ شناسی ثابت و با کلاس های شیب و جهت متفاوت انتخاب گردید. در هر یک از واحدهای کاری، مناطق تحت چرای متعادل و سنگین مشخص گردیده، با استفاده از 30 پلات یک متر مربعی به صورت تصادفی از آنها نمونه برداری شد. در هر پلات، خصوصیات گیاهی و توپوگرافی ثبت گردید. در نهایت تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده با استفاده از آنالیز واریانس ساده و مقایسات میانگین ها با آزمون دانکن در نرم افزار SAS 9.1 صورت گرفت. نتایج نشان داد که گراس ها نسبت به چرا و پهن برگان علفی و گیاهان چوبی نسبت به توپوگرافی واکنش شدیدتری داشته اند و به طور کلی اثر چرای سنگین بر پوشش گیاهی در کلیه شرایط توپوگرافی تقریبا به طور یکسان بروز نموده است. از طرف دیگر شیب و جهت به صورت عوامل محدودکننده چرا عمل نموده، اثر مشخص تری بر وضعیت و گرایش مرتع داشته اند.