ارزیابی آلودگی نیترات در آب های زیرزمینی آبخوان اردبیل با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی

آب زیرزمینی در بیشتر نقاط جهان مانند ایران از مهم ترین منابع تامین آب برای مصارف گوناگون از جمله شرب است. آلاینده های مختلف کیفیت این منابع را به شدت تحت تاثیر قرار می دهند و استفاده از آن را برای مصارف مختلف ناممکن می‏سازند. نیترات از شناخته‏شده‏ترین آلاینده های منابع آب است که در سال‏های اخیر به دلیل افزایش جمعیت و توسعه کشاورزی در نتیجه نیاز بیشتر به مقدار آن در آب‏های زیرزمینی در مناطق مختلف جهان به شدت افزایش یافته است. این مطالعه با هدف بررسی مقدار نیترات در آب زیرزمینی آبخوان اردبیل با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی انجام شده است. بدین منظور از 63 حلقه چاه واقع در آبخوان اردبیل در طول دوران خشک سال 1392، نمونه‏برداری و مقدار نیترات آنها تعیین شد. نتایج نشان داد مقدار میانگین نیترات در نمونه های چاه ها برابر 18/39 میلی‏گرم بر لیتر است. نتایج واریوگرافی نشان داد مقدار نیترات در آب‏های زیرزمینی منطقه ساختار مکانی مستحکمی دارد و روش کریجینگ معمولی با دقت زیادی (508/=R2) قادر به تعیین توزیع مکانی الگوی نیترات در منطقه است. بیشترین آلودگی نیترات در بخش غربی و جنوب غربی منطقه که منطبق با مکان جغرافیایی شهر اردبیل و اراضی کشاورزی حومه آن است، مشاهده شد که نشان دهنده تاثیر فعالیت‏های انسانی بر افزایش نیترات در منابع آب منطقه است.