اثر تغییر کاربری اراضی بر میزان ترسیب کربن خاک و زیتوده گیاهی در جنگل های زاگرس مرکزی

افزایش گرمای جهانی و تغییر اقلیم یکی از چالش های مهم در بحث توسعه پایدار می باشد که ناشی از افزایش غلظت گازهای گلخانه ای است. ترسیب کربن در خاک و زیتوده گیاهی، ساده ترین و به لحاظ اقتصادی عملی ترین راهکار ممکن جهت کاهش کربن اتمسفری محسوب می گردد. جنگل های زاگرس از پتانسیل بالایی برای جذب کربن اتمسفری و تعدیل تغییر اقلیم برخوردارند. جهت برآورد ترسیب کربن اراضی جنگلی و کشاورزی (تغییر کاربری) در منطقه میمند، نمونه برداری از زیتوده گیاهی، خاک (در عمق 30-0 سانتی متری) و لاشبرگ به صورت تصادفی- سیستماتیک انجام گرفت. ترسیب کربن در زیتوده گیاهی از طریق معادلات آلومتریک و کربن آلی خاک از روش والکی-بلک تعیین گردید. نتایج نشان داد تغییر کاربری در این منطقه منجر به کاهش ترسیب کربن به مقدار 7/90 تن در هکتار نسبت به منطقه جنگلی اطراف شد که ارزش اقتصادی آن در هر هکتار معادل 18140 دلار محاسبه گردید. نتایج توزیع کربن نیز نشان داد که بیش از 65 درصد از کل ترسیب کربن را کربن آلی خاک تشکیل می داد. به طور کلی می توان چنین نتیجه گیری نمود که جنگل های زاگرس قابلیت ترسیب کربن بالایی دارند و خاک مهم ترین مخزن کربن آلی در این مناطق می باشد. با توجه به نتایج این تحقیق ضروری می باشد که اقدامات لازم در جهت افزایش پتانسیل ترسیب کربن در عرصه های مختلف کشور انجام گیرد تا ضمن پایدارتر کردن اکوسیستم، تغییرات اساسی را در مقابله با تغییر اقلیم ایجاد کرد.