بررسی شکل گیری امواج کوهستان (امواج بادپناه) بر فراز رشته کوه های زاگرس و تلاطم هوای صاف (CAT) ناشی از آن

تلاطم هوای صاف (CAT) نوعی تلاطم کوچک مقیاس است که در جو آزاد و به دور از فعالیت های همرفتی قابل رویت رخ می دهد. از جمله عوامل اصلی در پیدایش تلاطم هوای صاف آشفتگی های میان مقیاس تا کوچک مقیاس امواج کوهستان است. در این مقاله با توجه به شرایط هواشناختی شکل گیری امواج کوهستان در یک دوره سه ساله (2010-2012)، روزهای همراه با موج کوهستان بر فراز رشته کوه های زاگرس، تخمین زده و با بررسی پارامتر اسکورر و عدد بی بعد فرود از حضور و شکل گیری امواج لی در روزهای مورد نظر اطمینان حاصل شده است. همین طور واگرایی افقی با استفاده از خروجی مدل WRF به منظور نشان دادن محدوده شکل گیری موج، محاسبه و رسم شده است. در نهایت عدد ریچاردسون گرادیانی به عنوان شاخصی برای تلاطم هوای صاف محاسبه شده و تلاطم ناشی از حضور امواج کوهستان را به خوبی نشان می دهد. طبق نتایج، شار قائم تکانه موج لی در محور پشته در محدوده 3/7-1/0 به دست آمده است. احتمال شکل گیری امواج کوهستان در محدوده قله دنا طی سال های 2010 تا 2012 در فصل زمستان بیشتر بوده است. از دیگر نتایج مهم این مطالعه می توان به احتمال رخداد تلاطم با شدت «متوسط تا شدید» بیشتر در ساعت UTC12 و در سطح 650 هکتو پاسکال، یعنی سطحی معادل با ارتفاع قله دنا اشاره کرد.