نقش تحولات فکری رهبران حزب عدالت و توسعه در کنش های راهبردی ترکیه، تحلیل سازه انگارانه

با روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه در سال 2002، ترکیه جهت گیری های متفاوت و بعضا متناقضی را در سیاست های داخلی و خارجی خود دنبال کرده است. هدف از این نوشتار بررسی این جهت گیری ها بر اساس تحولات فکری رهبران حزب عدالت و توسعه بوده است. از این رو این مقاله بر آن است تا با تکیه بر چارچوب ساختاریابی به این پرسش ها پاسخ دهد که اصولا جهت گیری های رهبران ترکیه در حوزه های راهبردی چون، رابطه دین و سیاست، دموکراسی، اقتصاد و نوعثمانی گی متاثر از چه عواملی است؟ و چه تاثیری بر تصمیمات امروزی ترکیه دارد؟ فرضیه مقاله بر این اصل استوار است که حزب عدالت و توسعه به دنبال حفظ قدرت و بدست آوردن منفعت با چاشنی هویتی در سیاست داخلی و خارجی است. لذا از منظر این نوشتار تاثیر متقابل ساختار و کارگزار در سیر تحولات ترکیه سبب ایجاد رویکردی منفعتی وهویتی در رهبران حزب عدالت و توسعه گردیده است. این رویکرد با زیر بنای اقتصادی، از سویی بر گسترش الگوی ترکیه نظر دارد و از سوی دیگر بر روابط دو سویه غرب و شرق (جهان اسلام)، تا از این وادی با درک شرایط زمانی و مکانی بتوانند همچنان سکان هدایت ترکیه را در دست داشته باشند.