چندشکلی کفشدوزک Col.: Coccinellidae) Hippodamia vareigata) در دو منطقه شاهرود و بسطام در استان سمنان

کفشدوزکها به عنوان شکارچیان اصلی شته ها، شپشکها، پسیلها، کنه ها و تخم آفات، یک گروه مهم برای مطالعات چند ریختی محسوب می شوند. کفشدوزک Hippodamia variegata به عنوان یک گونه چند شکل معرفی شده است. در این پژوهش، چند ریختی کفشدوزکH. vareigata در دو شرایط آب و هوایی مختلف در شهرستان شاهرود و بسطام بررسی شد. نمونه برداری ها به طور هفتگی در فصلهای بهار و تابستان 1394 انجام شد. کفشدوزکها از روی گونه های گیاهی مختلف مانند درختان مثمر و غیر مثمر، مزارع غلات، بوته های علفی و جالیز جمع آوری شدند. برای جمع آوری نمونه ها از تور حشره گیری و سینی سفید استفاده شد. پس از انتقال نمونه ها به آزمایشگاه، آنها در شیشه های حاوی الکل 75 درصد قرار داده شدند. برای شناسایی کفشدوزکها از مشخصات شکل شناسی خارجی و اندامهای تناسلی نر استفاده شد. جداسازی ریخت های مختلف H. vareigata براساس خصوصیات مرفولوژیکی مانند الگو، تعداد و اندازه خال های روی بالپوش و رنگ بالپوش و پیش گرده انجام شد. در مجموع، از این کفشدوزک 26 ریخت شناسایی شد که در 5 گروه تقسیم بندی شدند. ریختهای 2 و 22 به ترتیب بیشترین فراوانی را بین نمونه های جمع آوری شده به خود اختصاص دادند. طبق مشاهدات، فراوانی ریختها و تنوع آنها در منطقه بسطام بیشتر از شاهرود بود. معرفی انواع ریختهای کفشدوزک H. vareigata برای اولین بار در شاهرود و بسطام انجام شده است و می تواند زمینه تحقیقات بعدی در خصوص استفاده کارآمدتر از این کفشدوزک در برنامه های کنترل بیولوژیک باشد.