بررسی تاثیر کمپوست زباله شهری و وزن بنه بر صفات کیفی و میزان متابولیت های ثانویه زعفران (Crocus sativus L.)

به منظور ارزیابی تاثیر سطوح مختلف کمپوست زباله شهری و وزن بنه بر صفات کیفی و متابولیت های ثانویه زعفران، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه بیرجند در سال زراعی 1394 به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل کمپوست زباله شهری در چهار سطح (صفر، 5، 10 و 20 تن در هکتار) و وزن بنه در سه سطح (4-1/0، 8-1/4 و 12-1/8 گرم) در نظر گرفته شد. صفات مورد بررسی شامل: فعالیت آنتی اکسیدانتی، فنول کل و آنتوسیانین گلبرگ و کروسین، پیکروکروسین و سافرانال کلاله بود. بر اساس نتایج آزمایش، بالاترین میزان فنول کل و فعالیت آنتی اکسیدانتی (به ترتیب، 0789/10 میلی گرم در صد گرم وزن خشک و 06/65 درصد) از تیمار 20 تن در هکتار کمپوست زباله شهری و پایین ترین آن ها (به ترتیب، 0785 /10 میلی گرم در صد گرم وزن خشک و 58/62 درصد) در تیمار شاهد مشاهده شد. هم چنین، نتایج نشان داد که با افزایش سطوح کمپوست زباله شهری میزان مواد موثره زعفران (کروسین، پیکروکروسین و سافرانال) به طور معنی داری افزایش یافت. وزن بنه هم بر فعالیت آنتی اکسیدانتی گلبرگ و مواد موثره زعفران تاثیر معنی داری داشت، به طوری که با افزایش وزن بنه، این صفات هم افزایش یافت. هم چنین اثر برهمکنش کمپوست زباله شهری و وزن بنه بر مواد موثره زعفران مثبت و معنی دار گردید. نتایج این تحقیق بیانگر اثرات سودمند کاربرد کمپوست زباله شهری (در سطوح کم و متوسط) و بنه های مادری (متوسط و بزرگ) بر بهبود صفات بیوشیمیایی و مواد موثره زعفران بود.