آپوپتوز در تخمدان و آترزی فولیکولی

در تخمدان، فولیکول های در حال رشد از مجموعه فولیکول های بدوی که در ابتدای زندگی جنینی ایجاد شده اند، تکامل می یابد. بیشتر فولیکول های تخمدانی دچار فرایند حذفی به نام آترزی فولیکولی می شوند. آترزی فولیکولی یک فرآیند مهم و انتخاب منفی در طول رشد و تکوین فولیکول های تخمدانی است. عقیده بر این است که مرگ سلولی، آپوپتوز، در این فرآیند دخیل است. این مقاله مروری است بر برخی پژوهش هایی که در زمینه آپوپتوز در تخمدان و فاکتورهای دخیل در آن انجام شده است.
برای انجام این مطالعه مروری ابتدا جستجو در بانک های اطلاعاتی PubMed، Scopus ، Embase، Current Content، IranMedex با کلمات کلیدی آپوپتوز و تخمدان انجام شد. سپس، مقالات چاپ شده به زبان های انگلیسی و فارسی از سال 1376 تا 1396 که به صورت تمام متن در دسترس بودند، مطالعه شدند. ژن های دخیل در آپوپتوز تخمدانی و فاکتورهای کنترل کننده آترزی فولیکولی و نقش آن ها در ذخیره فولیکول های تخمدانی و باروری بررسی شدند.
اگرچه آترزی فولیکولی در همه مراحل تکوین فولیکولی اتفاق می افتد، اما مشخص شده است که یک فرآیند وابسته به مرحله تکوینی است و بخش زیادی از آن در مرحله انتقالی بین فولیکول های پره آنترال و شروع تشکیل آنتروم مشاهده می شود. فاکتورهای پاراکرین و اتوکرین مختلفی مرگ سلولی تخمدان را کنترل می کنند.
سلول های تخمدان سیگنال های متضادی را برای بقا و مرگ دریافت می کنند و آنچه که تعیین کننده سرنوشت سلول ها در مراحل مختلف تکوین فولیکولی است، تعامل بین سیگنال های مختلف است.