آنالیز پتروگرافی و XRF سفال های دوره ی باکون تل مش کریم شهرستان سمیرم
نویسنده:
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:
مطالعات آزمایشگاهی برای تحلیل سفال های دوره ی پیش ازتاریخی ایران، موجب فهم دقیق تر ما نسبت به فرایند تولید و توزیع آن خواهد شد. در این بین، سفال دوره ی باکون مربوط به هزاره ی پنجم پیش ازمیلاد در گستره ی جغرافیایی جنوب زاگرس و استان فارس، پدیده ای مهم در درک گسترش فرهنگ این دوره در دره ی رود کر در مرکز فارس و پراکنش آن تا سرحدات شمالی در شهرستان سمیرم است. این سفال ها که اغلب نخودی رنگ و منقوش هستند، به نظر می رسد که مهارت زیادی در ساخت آن ها به کار رفته است؛ لذا در این تحقیق، تلاش شده تا با انتخاب 10 قطعه از این سفال ها از محوطه ی کاوش شده تل مش کریم در سمیرم جهت انجام این آزمایش ها، تبیینی دقیق تر از فناوری سفالگری داشته باشیم. پرسش های اصلی مورد تحقیق، شامل بررسی چگونگی ترکیب و ساختار سفال ها، تفاوت ها و تشابهات آن ها، میزان درجه ی پخت در کوره و نیز آگاهی از وضعیت بومی یا وارداتی آن ها است. این آزمایش ها که شامل آنالیز XRF و پتروگرافی می شود، هر دو در پژوهشکده ی حفاظت و مرمت پژوهشگاه میراث فرهنگی انجام گرفته که بر پایه ی آنالیز پتروگرافی و مطالعات زمین شناسی منطقه ی سمیرم، می توان نتیجه گرفت که سفال ها تولید داخلی و محلی بوده و مربوط به خود منطقه هستند. در این نمونه ها، بافت سیلتی (ریزبلور) و بافت پورفیری دیده می شود و این نتایج نشان می دهد که در تمام نمونه ها، به جز دو مورد 7 و 8، دمای پخت کوره بیش از 800 درجه ی سانتی گراد نبوده است. مطالعات زمین شناسی نشان می دهد ارتفاعات و رسوبات منطقه از سنگ آهک تشکیل شده که در سفال های مورد بررسی، کانی کلسیت به وفور مشاهده گردید. آنالیز XRF نیز وجود کانی کلسیت را تایید نمود. در این آنالیز، کمترین میزان اکسیدکلسیم مربوط به نمونه های 8 و 9 است و بیشترین مقدار مربوط به نمونه های 10 و 11 است که با نتایج آزمایش پتروگرافی کاملا همسان است.
کلیدواژگان:
دوره ی باکون ، تل مش کریم ، سفال ، پتروگرافی ، XRF
زبان:
فارسی
صفحات:
65 تا 80
لینک کوتاه:
magiran.com/p1812769
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!