ارزیابی ریسک ویژه زمین لغزش در بخشی از البرز جنوبی

گرچه اغب نمی توان مانع از وقوع رخدادهای طبیعی مانند زمین لغزش شد، اما با شناخت، ارزیابی و مدیریت جامع ریسک زمین لغزش می توان خسارات و آسیب ها را در حد قابل قبولی کاهش داد و امکان استفاده بهینه از زمین را فراهم کرد. در این مقاله ریسک ویژه زمین لغزش در بخشی از دو حوزه هراز و دماوند از حوزه های واقع در البرز جنوبی ارزیابی شده است. ریسک ویژه زمین لغزش، عبارت از درجه آسیب پذیری مورد انتظار ناشی از وقوع رخداد لغزش زمین است. در این تحقیق اجزای اصلی ریسک پذیر شامل؛ تراکم جمعیت، سازه ها، منابع طبیعی و کشاورزی در منطقه ای است که بالقوه به وسیله خطر زمین لغزش تهدید می شود. درارزیابی خطر لغزش زمین که از اجزای اصلی معادله ریسک می باشد، از شاخص آماری فراوانی زمین لغزش در منطقه و ضریب اهمیت نسبی عوامل استفاده شده است. دو شاخص شعاع تاثیر لغزش و فراوانی اجزای آسیب پذیر در ارزیابی و وزن دهی اجزای آسیب پذیر که جزء دوم معادله ریسک می باشند مورد استفاده واقع شده اند. ترکیب وزن ها و ساخت نقشه های وزنی خطر، آسیب پذیری و ریسک با استفاده از مدل همپوشانی شاخص های چند کلاسه انجام شده است. این مدل، عملگری افزایشی است، و وزن زیاد در پیکسل های خروجی آن، بیانگر حساسیت زیاد آن (تا بیش از دو برابر) نسبت به وزن زیاد در پیکسل های مشابه در عملگرهای کاهشی است. بنابر این کاربرد نتایج این مدل در طرح های توسعه و آمایش سرزمین خاص کاربری های حساس است.
نقشه ریسک ویژه منطقه، سطح آسیب پذیری مجموع عوامل آسیب پذیر در هر نقطه را، بالقوه برای طراحان طرح های توسعه و سرمایه گذاران محلی و منطقه ای نشان می دهد و پیش بینی افزایش زیان و آسیب پذیری را به طور کیفی در تغییر کاربری ها یا تغییر فراوانی منابع برای کاربران ممکن می سازد.