تولید محصول آفتابگردان (Helianthus annuus L.) تحت تاثیر کشت مخلوط افزایشی با لوبیا (Phaseolus vulgaris L.) و سامانه¬های مختلف خاک¬ورزی

به¬منظور ارزیابی عملکرد کمی و کیفی دانه آفتابگردان (Helianthus annuus L.) در کشت مخلوط افزایشی با لوبیا (Phaseolus vulgaris L.) آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا در دو سال زراعی 1392 و 1393 انجام گرفت. آزمایش به-صورت اسپلیت پلات بر پایه بلوک¬های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. خاک¬ورزی (خاک¬ورزی کامل، نیمه خاک¬ورزی با چیزل و نیمه خاک¬ورزی با دیسک) و الگوی کاشت (کشت خالص آفتابگردان و لوبیا و کشت مخلوط افزایشی 30 و 60 درصد لوبیا با آفتابگردان) به¬ترتیب به عنوان فاکتور اصلی و فرعی بودند. نتایج آزمایش نشان داد که بیشتر صفات تحت تاثیر خاک¬ورزی قرار نگرفتند، ولی اثر الگوی کشت بر آن¬ها معنی¬دار بود. بیشترین عملکرد دانه، عملکرد روغن و عملکرد پروتئین آفتابگردان (به¬ترتیب 22/356، 90/160 و 27/77 گرم در متر¬مربع) در تیمار کشت خالص به¬دست آمد، ولی با اجرای کشت مخلوط از میزان این ویژگی¬ها به¬طور معنی¬داری کاسته شد. در کشت مخلوط، عملکرد دانه لوبیا نیز نسبت به کشت خالص آن کاهش نشان داد. در میان الگوهای مختلف کشت، بیشترین عملکرد دانه کل (28/437 گرم در متر¬مربع) به تیمار کشت مخلوط افزایشی 60 درصد لوبیا + آفتابگردان تعلق گرفت. در کل، تیمار 60 درصد لوبیا + آفتابگردان بیشترین عملکرد کل را تولید کرد و کارایی استفاده از زمین را افزایش داد.