بهبود جوانه زنی، بنیه گیاهچه و عملکرد دو گونه بومادران در اثر پیش تیمارهای فیزیکی بذر

به منظور مطالعه تاثیر پیش تیمارهای فیزیکی بذر بر سبز شدن، رشد و عملکرد بومادران معمولی (Achillea santolina) و بومادران هزار برگ (A. millefolium) دو آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی در آزمایشگاه و گلخانه و طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در مزرعه در سه تکرار در سال 1393 در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز انجام شدند. تیمارها شامل امواج اولتراسونیک، لیزر، میدان مغناطیسی، اشعه های گاما و بتا به مدت زمان های 5، 10 و 15 دقیقه به همراه شاهد بودند. با افزایش مدت زمان تیمار با اولتراسونیک وقوع جوانه زنی در بومادران به تاخیر افتاد. تیمار بذور با امواج اولتراسونیک به مدت های 5 و 10 دقیقه و لیزر به مدت 5 دقیقه منجر به تولید گیاهچه هایی با بنیه قوی تر گردید. احتمال می رود که این امر ناشی از نقش تابش امواج در افزایش سرعت انتقال هورمون های دخیل در جوانه زنی در بذر باشد. در بومادران هزار برگفقط 65 درصد بذرها به دنبال هیدروپرایمینگ جوانه زدند. بذور این گونه از بومادران که در معرض میدان مغناطیسی و اشعه های گاما و بتا قرار گرفتند گیاهچه های ضعیفی تولید کردند. درصد اسانس در بوته های حاصل از بذور بومادران تحت تیمار اشعه اولتراسونیک، بالا بود. در هر دو گونه، بذور تحت تیمار اشعه های اولتراسونیک و لیزر از بالاترین عملکرد اسانس برخوردار بودند. در هر دو گونه نقش شاخص بنیه بذر و تعداد شاخه های جانبی در بیان عملکرد به ترتیب بیش از 90/1 و 85/1 برابر نقش درصد جوانه زنی نهایی بود. با قرار دادن بذور در معرض امواج اولتراسونیک و اشعه لیزر ضمن دست یابی به گیاهچه های قوی، می توان محصولی با عملکرد اسانس بالا تولید کرد.