مردم و حکومت غیراسلامی؛ سکوت، هجرت، مقابله؟

تشکیل حکومت اس لمی نیازمند حضور و آماده کردن مقدمات آن به دست مردم است. نخستین گام فراهم کردن مقدمات، شناسایی حکومتهای اس لمی از حکومت غیراس لمی است تا متناسب با آن، فرد مسلمان وظیفه خود را در برخورد و تعامل با هر یک از این حکومتها تشخیص دهد. بنابراین لازم است ابتدا شاخصه تمایز حکومتهای اس لمی و غیراس لمی مشخص گردد. در مرحله بعد باید حکومت های غیراسلامی را در چارچوب ادبیات فقهی بررسی کرد و درباره حکم تکلیفی مردم در نحوه تعامل با حکومتهای غیراس لمی بحث نمود. به نظر میرسد عامل مشروعیت در اعمال حاکمیت سیاسی به وسیله حکومت؛ اصلیترین شاخصه بازشناسی حکومتهای اس لمی از حکومتهای غیراس لمی است. پس از تمایز این دو دسته حکومت از یکدیگر؛ فقها حکم به حرمت مراجعه به حکومتهای غیراس لمی دادهاند و ازآنجاکه وجود حکومت در همه دورانها ضروری است، در صورت مهیا بودن شرایط، مقابله با حکومت غیراس لمی در جهت تشکیل حکومت اس لمی بر عموم مسلمین واجب خواهد بود که از طرق و مراتب مختلفی قابل تحلیل است. بدیهی است عسر و حرج، ضرر یا سایر عناوین ثانویه ممکن است در عرصه عمل و اجرا، این حکم اولیه را با تغییراتی مواجه سازد.