قاعده قرعه و گستره ی آن

قاعده " قرعه " از قواعد مشهور فقهی است که به دلیل توان پاسخ گویی و پر کردن برخی از خلا های فقهی ، دارای اهمیت وجایگاه ویژه ای درفقه اسلامی می باشد. قاعده ای که در مشروعیت فی الجمله آن شکی نیست، و حتی در برخی متون از آن به عنوان مقتضیات مذهب تعبیر شده است (طوسی ، 1422،ج 5 ،ص676). پرسش مهمی که پاسخ آن در قلمرو کاربرد این قاعده تاثیر گذار است تعیین موارد جریان آن می باشد و این که میزان کارایی این قاعده به چه مقدار است؟ زیرا واضح است که اثبات دامنه ای گسترده برای این قاعده اهمیت آن را بیش از پیش خواهد کرد. بر همین اساس در باور برخی قرعه ، قاعده ای عام بوده و از آن می توان به عنوان روشی مطمئن و عادلانه ،در رفع هر امر مشکلی بهره برد،اما در مقابل برخی نیز به ادله ای استناد کرده اند که مفهوم آن این است که این قاعده دارای عمومیت نبوده و تنها در موارد خاصی مانند رفع تزاحم و نزاع های مالی و حقوقی و یا مواردی که اصحاب به آن عمل نموده اند ، کاربرد دارد، در مقاله پیش رو ادله هر دو دیدگاه طرح و قول عمومیت قرعه به عنوان دیدگاه صحیح تقویت گردیده است.