رساله های تذکره البنیان و تذکره الابنیه راهی به سوی ذهنیت معمار سنان درباره معماری
نویسنده:
چکیده:
برای فهم بهتر معماری گذشته باید ذهنیت رایج معمارانه زمان مورد مطالعه را بیشتر شناخت. علاوه بر خود آثار، یکی از راه های شناخت این ذهنیت متون مکتوب مرتبط با معماری است. با این حال در میان متون تاریخی جهان اسلام در کمتر متنی به طور صریح و مستقیم به معماری پرداخته شده است. تذکره البیان و تذکره الابنیه دو متن از این دست هستند که از دوران عثمانی به دستمان رسیده است و حاوی خاطرات زندگینامهای و حرفهای سنان، معمار بزرگ جهان اسلام، است. در این میان میتوان پرسید که چگونه و به چه اندازه میشود، از میان سطور این متون و دیگر متون مرتبط آن دوران، ابعاد و وجوه مختلف ذهنیت معمار سنان را فهمید؟ قالب و چارچوب ذهنیت معماری همانند او از چه عناصر، مفاهیم، و افرادی تشکیل شده بود و هرکدام از آنها چه شان و جایگاهی داشته اند؟ در مقاله پیش رو تلاش می شود که با رجوع به این دو متن و بهرهمندی از دیگر متون مهم مرتبط آن دوران چون رساله معماریه و تحفه المعمارین راهی به سوی فهم ذهنیت معمار سنان گشوده و گوشه هایی از آن برای محقق امروزی معماری اسلامی شناسانده شود.
متون تذکره ها برای معمار سنان در حکم مناقبنامهای بوده است که به خواست خود وی و توسط شخص معتمد او نوشته شده است تا نام نیکی از او به جای گذاشته و ابعاد زندگی و حرفهای او را به آیندگان و شاگردان و مریدانش شناسانده شود. به طور کلی در ذهنیت معمار سنان دو دسته از افراد، که میتوان آنها را دسته پیرهای پیشه و حامیان معنوی و دسته حامیان و بانیان آثار نامید، جایگاه و شان خاصی داشته اند. ابعاد دیگری از ذهنیت معمارباشی و در این مورد سنان در نظام عثمانی بر اساس مفاهیمی چون هدیه و کعبه و عمل بر اساس قدیم و… شکل میگرفت. ذهنیت سنان ابعاد معنوی بارزی داشت. آرمان و مهمترین هدف او از پیشهاش کسب دعای خیر و رستگاری دنیا و آخرت بود. او به رقابت با گذشته و کسب افتخار برای جهان اسلام امیدوار و علاقهمند بود.
متون تذکره ها برای معمار سنان در حکم مناقبنامهای بوده است که به خواست خود وی و توسط شخص معتمد او نوشته شده است تا نام نیکی از او به جای گذاشته و ابعاد زندگی و حرفهای او را به آیندگان و شاگردان و مریدانش شناسانده شود. به طور کلی در ذهنیت معمار سنان دو دسته از افراد، که میتوان آنها را دسته پیرهای پیشه و حامیان معنوی و دسته حامیان و بانیان آثار نامید، جایگاه و شان خاصی داشته اند. ابعاد دیگری از ذهنیت معمارباشی و در این مورد سنان در نظام عثمانی بر اساس مفاهیمی چون هدیه و کعبه و عمل بر اساس قدیم و… شکل میگرفت. ذهنیت سنان ابعاد معنوی بارزی داشت. آرمان و مهمترین هدف او از پیشهاش کسب دعای خیر و رستگاری دنیا و آخرت بود. او به رقابت با گذشته و کسب افتخار برای جهان اسلام امیدوار و علاقهمند بود.
کلیدواژگان:
زبان:
فارسی
انتشار در:
در صفحه:
5
لینک کوتاه:
magiran.com/p1919003
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!