ارزیابی کیفیت آب چاه های گازدار برای مصارف کشاورزی در منطقه همه کسی استان همدان

ترکیب شیمیایی آب آبیاری نقش مهمی در میزان عملکرد گیاهان زراعی و حفظ یا تخریب ساختمان خاک ایفا می نماید و مورد توجه برنامه ریزان بخش کشاورزی می باشد. با عنایت به مزه ترش و سوزنده آب برخی از چاه های کشاورزی در اطراف روستای همه کسی در استان همدان، تصور می شود که ترکیب آب آن ها نامتعارف بوده و برای ساختمان خاک و رشد گیاهان زیان آور است. لذا پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کیفیت آب چاه های مذکور و شناسایی روند تغییر ترکیب آن ها انجام گردید. در این پژوهش، تعداد شش حلقه چاه آب گازدار شناسایی و مقدار شوری آب آن ها، 15 مرتبه در طی سه سال (هر سال پنج بار) اندازه گیری گردید و روند تغییر هدایت الکتریکی آن ها توسط نرم افزار SPSSمورد بررسی قرار گرفت. همچنین از هر چاه یک نمونه آب برداشت شد و برای تعیین مقادیر هدایت الکتریکی، کاتیون ها و آنیون ها مورد تجزیه قرار گرفتوشاخص های شیمیایی آن محاسبه و به کمک معیارها و دیاگرام ها، مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که کلسیم و بی کربنات، بیشترین سهم یونی را در این آبها دارا بوده و آب چاه های مذکور جزو آب های نامتعارف و نوع بی کربنات کلسیم- منیزیم محسوب می شود. شوری آب این چاه ها زیاد (از 96/2 تا 07/6 دسی زیمنس بر متر) بوده و بعد از اصلاح نسبت جذب سدیم، در کلاس آب های خیلی شور و سدیک (C4S4) قرار گرفت. با عنایت به شوری زیاد آب، بافت ریزدانه ی خاک و نبود آب کافی برای شستشو، انتظار می رود که سیستم خاک منطقه در اثر آبیاری با این آب در ناحیه ریشه ی گیاه به شدت شور شده و در نتیجه، عملکرد گیاهان و به خصوص گیاهان چند ساله کاهش یابد. ولی بررسی آماری تغیبرات هدایت الکتریکی آب چاه های گازدار منطقه همه کسی نشان داد که مقدار شوری آب آن ها به طور معنی داری با گذشت زمان کاهش یافته که در نتیجه، کیفیت آب چاه های گازدار منطقه ی همه کسی از نظر آبیاری با گذشت زمان بهبود حاصل می نماید.