گیاهان داروئی محلی دارای کاربرد دامپزشکی حوضه آبخیز زیلبرچای در آذربایجان شرقی (ایران)

گیاهان داروئی دامپزشکی ایران بخوبی شناخته نشده اند، اما از دیرباز بطور سنتی در مناطق روستایی ایران کاربرد داشته-اند. این مطالعه به منظور شناخت گیاهان داروئی در درمان بیماری های دام در حوضه آبخیز زیلبرچای در استان آذربایجان شرقی در شمال غرب ایران انجام گرفت. پس از جمع آوری گونه های گیاهی منطقه مورد مطالعه، این گونه ها با نتایج مطالعات قبلی برای شناسایی گونه های دارای ازرش داروئی مقایسه شدند. بطورکلی، 493 گونه گیاهی متعلق به 243 جنس و 59 خانواده جمع آوری و از بین این گیاهان 42 گونه ی متعلق به 37 جنس و 23 خانواده به عنوان گیاهان داروئی دامپزشکی معرفی شدند.  گیاهان شناسایی شده در درمان بیماری و سندروم های مختلفی در دام های اهلی مانند انگل های داخلی، ورم پستان، سوختگی ها، بیماری های پوستی، مشکلات دستگاه گوارش، اسهال و غیره قابلیت استفاده دارند. نتایج این مطالعه نشان داد که بیشتر گیاهان داروئی دامپزشکی به خانواده های Fabaceace ( 29/14%)، Asteraceae (29/14%)، Apiaceae (14/7%)،Poaceae (14/7%)، Rosaceae (14/7%)،Cupressaceae (76/4%) ،Lamiaceae (76/4%) و Moraceae (76/4%) تعلق دارند. علاوه براین، نتایج نشان دادند که کروتیپ های تعیین شده گیاهان داروئی دامپزشکی زیلبرچای به ترتیب متعلق به مناطق) IT ایران توران)1/49%، Plur (چند کروتیپی) 27/27%، ES (اروپایی سیبریایی) 18/18%، و ) M (مدیترانه ای) 45/5% بودند. علاوه براین، گونه های دامپزشکی شناسایی شده به-ترتیب متعلق به اشکال زیستیHe (همی کریپتوفیت)55%، ) Phفانروفیت) 26/19%، ) Th تروفیت) 28/14% و) Chکامافیت) 76/4% بودند.  شناسائی گیاهان داروئی دامپزشکی حوضه آبخیز زیلبرچای و کابرد آنها در درمان دام ها اهلی می تواند فرصت افزایش دانش در ارتباط با گیاهان داروئی دامپزشکی و تلاش برای حفظ منطقه زیلبرچای و گونه های گیاهی آن را برای ما فراهم می کند.