رهیافت «اخلاق ستیزی» در نقد اخلاقی هنر گزارش و ارزیابی آراء متیو کیئرن

ارتباط میان اخلاق و هنر مساله ای است که از دیرباز مورد توجه هنرمندان و فیلسوفان بوده است. از دوران باستان، فلاسفه ای چون افلاطون و ارسطو به امکان نقد اخلاقی در هنر و تاثیر آن بر وجه زیبایی شناختی اثر هنری توجه بسیار داشتند؛ و سپس در دوره های بعد سایر فیلسوفان و هنرمندان، مانند هیوم، کانت، نیچه، و تولستوی دیدگاه های متفاوتی در این باب عرضه کردند. مشهورترین این دیدگاه ها را می توان «اصالت زیبایی شناسی»، «اصالت اخلاق»، «خودآیینی گرایی» و «اخلاق گرایی»، «کثرت گرایی ارزشی» و «اخلاق ستیزی» خواند. مقاله پیش رو قصد دارد به بررسی دیدگاه «اخلاق ستیزی» بپردازد، که متیو کیئرن، فیلسوف انگلیسی معاصر، آن را طرح کرده است و دنیل جیکوبسن نیز در این امر او را یاری کرده است. این دیدگاه قائل است به این که گاهی ارزش هنری اثر دقیقا ناشی از سرشت ضداخلاقی آن یا قبحی اخلاقی در آن است. کیئرن دو دسته دلیل در دفاع از این دیدگاه اقامه کرده است، که به ترتیب می توان آن ها را دلایل مبتنی بر واکنش های عاطفی- شناختاری و دلایل مبتنی بر قدرت معرفت بخشی هنر نامید. در این مقاله، می کوشیم نخست گزارش دقیقی از این دیدگاه به دست دهیم و سپس به تقویت پاره ای از دلایل کیئرن می پردازیم و در نهایت دیدگاه او را نقد و ارزیابی ای کلی می کنیم.